Dr Rimin Maun menawarkan diri calon di DUN Tempasuk

                             Dr Rimin Maun

Oleh Jayden Lisandu, 3-12-2024

KOTA BELUD : Dr Rimin Maun, bekas Penolong Pengarah Pertanian (Penyelidikan) di Jabatan Pertanian Sabah, menawarkan diri sebagai calon di kawasan Dewan Undangan Negeri Tempasuk pada pilihanraya negeri 2025.

Dr Rimin, 61, yang bersara pada 3 Mei 2023 memberitahu BorneoHerald, beliau menawarkan pengalaman luas dalam sektor pertanian serta pelayanan masyarakatnya kepada rakyat Tempasuk.

Pada masa ini Dr Rimin merupakan Ketua Bahagian Parti Sedar Rakyat (SEDAR) Kota Belud dan anggota Majlis Kerja Negeri (MKN) SEDAR Sabah.

"Misi saya ialah merangka dan melaksanakan Pelan Induk Pembangunan DUN Tempasuk, dengan fokus kepada perancangan strategik sehingga 60 tahun akan datang, termasuk pembangunan ekonomi, infrastruktur, dan pendidikan Tempasuk," katanya.

Beliau berkata pengalaman luasnya dalam  pertanian termasuk menerbitkan beberapa jurnal teknikal pertanian dan melatih ramai usahawan tani akan membantunya mengusahakan peningkatan industri pertanian terutama padi di Tempasuk yang ketika ini semakin merosot.

Tempasuk ketika ini diwakili Datuk Arshad Bistari yang dulu memenangi kerusi itu atas tiket Umno/BN tetapi kini telah berpindah ke PGRS. Beliau juga salah seorang ADUN yang sedang tular dalam rakaman video yang sedang disiasat berkaitan rasuah dan salah guna kuasa.

Selain Arshad dan Dr Rimin, nama lain yang turut disebut-sebut bakal bertanding kerusi Tempasuk ialah Pengerusi PKR Sabah, Datuk Mustapha Sakmud, Datuk Hanjan Samit dan Munirah Majilis dari Warisan, John Samud dari Parti KDM dan Priskila Akwila Senin dari Parti Kerjasama Anak Negeri.

Tempasuk mempunyai kira-kira 15,000 orang pengundi, dengan nisbah pengundi bangsa Dusun dan bangsa Bajau yang seimbang, membuatkannya salah satu kawasan yang terbuka untuk dimenangi oleh mana-mana parti politik dan calon pada pemilihan yang dijangka tahun depan.

Dr Rimin dan isterinya Rose Lagijun mempunyai lima orang anak, kesemuanya graduan dengan yang paling bongsu sedang belajar di Universiti Malaysia Sarawak (Unimas). 

Dr Rimin, dari suku Dusun Tindal, juga adalah Presiden Pertubuhan Kebajikan Komuniti Kota Belud Sabah, ahli kepada Society of Agriculture Scientists Sabah (SASS), dan mantan Presiden Persatuan Graduan Kota Marudu.  

Semasa mengetuai Persatuan Graduan Kota Marudu, beliau memperjuangkan isu pemecatan guru-guru sandaran di Sabah sehingga ramai mereka diserap semula ke dalam perkhidmatan, manakala yang lain diberi peluang ke kursus perguruan untuk memenuhi kelayakan sebagai guru terlatih.# 

Advantages and Potential Downsides of a Two-Party System..

Vanquished Dr Mahathir Mohamad now mooted the idea for Malaysia to have just two-party election.

By Daniel John Jambun, 29-11-2024

KOTA KINABALU : Tun Dr. Mahathir Mohamad's assertion that a two-party system fosters political stability warrants thorough evaluation, particularly in the context of Malaysia’s multi-ethnic society and evolving global political trends. While two-party systems have demonstrated advantages, recent international experiences expose significant challenges and implications that Malaysia must consider carefully.

Advantages of a Two-Party System

1. Clear Choices for Voters:

Two-party systems simplify elections by offering well-defined policy alternatives, fostering voter understanding and increased political participation.

Global Context: In countries like the U.S. and U.K., clear ideological divides between dominant parties have helped sustain long-term political engagement. However, voter dissatisfaction with limited options is growing, as seen in rising third-party movements.

2. Stable Governance:

A smaller number of political parties reduces the likelihood of fragmented coalitions, allowing governments to operate with more consistency.

Global Trend: Nations with dominant two-party systems, such as Australia and Canada, have historically demonstrated the ability to enact long-term policies efficiently, even amid growing criticisms of inclusivity.

3. Defined Opposition:

A strong opposition ensures checks and balances, reducing the risk of authoritarian tendencies.

Case Study: The U.K.’s Labour and Conservative parties have alternated power, providing consistent accountability. However, the system has faced criticism for sidelining smaller voices in Parliament.

Potential Downsides in the Malaysian Context. 

1. Malaysia’s Diversity:

The two-party model often overlooks regional, ethnic, and religious nuances critical in a multicultural society like Malaysia.

Case Study: In Kenya, attempts to transition into a dual-party model have resulted in ethnic tensions and the marginalization of smaller communities. Malaysia must learn from these examples to avoid exacerbating existing divisions.

2. Polarization and Gridlock:

Two-party systems often entrench ideological divides, as seen in U.S. politics, leading to gridlock on critical national issues.

Malaysia’s Risk: A similar dynamic could intensify ethnic and religious polarization, destabilizing an already delicate societal balance.

3. Exclusion of Minority Voices:

Coalition-based politics in Malaysia have historically allowed smaller parties to advocate for minority interests. Replacing this with a two-party system could silence these voices.

Global Comparison: In multi-party systems like those in Germany and the Netherlands, proportional representation ensures smaller groups contribute meaningfully to governance.

4. Rise of Fringe Movements:

Globally, voter dissatisfaction with binary choices in two-party systems has spurred the growth of populist and extremist movements, undermining democracy itself.

Evidence: France’s increasing support for far-right parties and third-party candidates in the U.S. highlights the growing rejection of traditional two-party dominance.

Global Political Trends: Lessons for Malaysia

1. Challenges in Two-Party Systems:

U.S.: Political gridlock over major reforms like healthcare and climate change has highlighted inefficiencies in two-party governance.

U.K.: Brexit debates showcased how binary choices can polarize a nation, leading to societal and economic instability.

2. Success in Multi-Party Systems:

Germany: Coalition governments have consistently delivered economic stability while respecting minority representation.

Nordic Countries: Consensus-driven governance ensures inclusivity, stability, and progressive policymaking.

3. Emerging Hybrid Models:

Indonesia and India: Both nations have multi-party systems but incorporate elements of coalition-building to balance national and regional interests.

Conclusion. 

While a two-party system may offer theoretical stability, the global political landscape underscores its limitations, particularly in diverse societies like Malaysia. As the world increasingly grapples with the drawbacks of polarized governance, Malaysia’s coalition-based politics—though imperfect—offers a platform for inclusivity and balanced representation. A hybrid approach that adapts global best practices to Malaysia’s unique context remains the most pragmatic path forward.

Daniel John Jambun is President of Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

Versi Bahasa Malaysia:

Kenyataan Akhbar

29 November 2024

Kelebihan dan Kekurangan Sistem Dua Parti... 

Kota Kinabalu: Dakwaan Tun Dr. Mahathir Mohamad bahawa sistem dua parti dapat menjamin kestabilan politik memerlukan penilaian teliti, terutama dalam konteks masyarakat pelbagai etnik Malaysia dan perubahan politik global. Walaupun sistem dua parti mempunyai kelebihan, pengalaman antarabangsa baru-baru ini menunjukkan cabaran serta implikasi besar yang perlu dipertimbangkan Malaysia.

Kelebihan Sistem Dua Parti

1. Pilihan yang Jelas untuk Pengundi

Sistem ini memudahkan pilihan raya dengan menawarkan pilihan dasar yang lebih jelas, meningkatkan pemahaman dan penyertaan politik.

Konteks Global: Negara seperti Amerika Syarikat dan United Kingdom memperlihatkan bahawa pembahagian ideologi yang jelas antara parti dominan dapat mengekalkan penglibatan politik jangka panjang. Walau bagaimanapun, ketidakpuasan terhadap pilihan terhad semakin meningkat dengan kebangkitan gerakan parti ketiga.

2. Kestabilan Pemerintahan

Bilangan parti politik yang lebih kecil mengurangkan kemungkinan pembentukan gabungan yang terpecah, membolehkan kerajaan berfungsi dengan lebih konsisten.

Trend Global: Negara seperti Australia dan Kanada telah menunjukkan keupayaan melaksanakan dasar jangka panjang dengan cekap walaupun berhadapan kritikan mengenai kurangnya keterangkuman.

3. Pembangkang yang Kukuh

Pembangkang yang kuat memastikan keseimbangan kuasa dan mengurangkan risiko autoritarianisme.

Kajian Kes: Sistem dua parti di United Kingdom menyaksikan parti Buruh dan Konservatif bersilih ganti, memastikan kebertanggungjawaban secara konsisten. Namun, ia dikritik kerana mengabaikan suara parti-parti kecil.

Kekurangan Potensi dalam Konteks Malaysia

1. Kepelbagaian Malaysia

Model dua parti sering mengabaikan nuansa etnik, agama, dan wilayah yang penting dalam masyarakat pelbagai budaya seperti Malaysia.

Kajian Kes: Di Kenya, percubaan beralih kepada sistem dua parti mengakibatkan ketegangan etnik dan pengabaian komuniti kecil. Malaysia perlu belajar daripada pengalaman ini untuk mengelak perpecahan yang lebih mendalam.

2. Polarisasi dan Kebuntuan

Sistem dua parti sering mengukuhkan perpecahan ideologi, seperti yang dilihat di Amerika Syarikat, menyebabkan kebuntuan dalam isu nasional yang penting.

Risiko Malaysia: Dinamik serupa boleh memperhebatkan polarisasi etnik dan agama, merosakkan keseimbangan masyarakat yang sudah rapuh.

3. Pengabaian Suara Minoriti

Politik berasaskan gabungan di Malaysia membolehkan parti kecil memperjuangkan kepentingan minoriti. Sistem dua parti boleh membisukan suara-suara ini.

Perbandingan Global: Sistem pelbagai parti seperti di Jerman dan Belanda memastikan kumpulan kecil menyumbang secara bermakna dalam pemerintahan.

4. Kebangkitan Gerakan Radikal

Ketidakpuasan pengundi terhadap pilihan terhad dalam sistem dua parti telah menyemarakkan pertumbuhan gerakan populis dan ekstrem, melemahkan demokrasi.

Bukti: Peningkatan sokongan terhadap parti-parti kanan jauh di Perancis dan calon parti ketiga di Amerika Syarikat menunjukkan penolakan terhadap dominasi dua parti tradisional.

Trend Politik Global: Pengajaran untuk Malaysia

1. Cabaran Sistem Dua Parti

Amerika Syarikat: Kebuntuan politik terhadap reformasi besar seperti penjagaan kesihatan dan perubahan iklim menonjolkan ketidakcekapan dalam pemerintahan dua parti.

United Kingdom: Perdebatan Brexit menunjukkan bagaimana pilihan binari boleh memecahbelahkan negara, membawa ketidakstabilan sosial dan ekonomi.

2. Kejayaan Sistem Pelbagai Parti

Jerman: Gabungan pemerintah telah secara konsisten memberikan kestabilan ekonomi sambil menghormati perwakilan minoriti.

Negara Nordik: Pemerintahan berdasarkan konsensus memastikan keterangkuman, kestabilan, dan pembuatan dasar progresif.

3. Model Hibrid yang Muncul

Indonesia dan India: Kedua-dua negara mempunyai sistem pelbagai parti tetapi menggabungkan elemen pembentukan gabungan untuk mengimbangi kepentingan nasional dan wilayah.

Kesimpulan

Walaupun sistem dua parti menawarkan kestabilan teori, landskap politik global menonjolkan kekurangannya, terutama dalam masyarakat yang beragam seperti Malaysia. Ketika dunia bergelut dengan kelemahan pemerintahan terpolarisasi, politik berasaskan gabungan Malaysia—walaupun tidak sempurna—menyediakan platform untuk keterangkuman dan perwakilan seimbang. Pendekatan hibrid yang mengadaptasi amalan terbaik global kepada konteks unik Malaysia adalah jalan paling pragmatik ke hadapan.

Daniel John Jambun

Presiden, Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

TYT patut seseorang yang berintegriti tinggi, tidak mempunyai perbuatan salah dan latar belakang yang diragui...

Oleh Daniel John Jambun, 23-11-2024

KOTA KINABALU : Pelantikan Tuan Yang Terutama (TYT) Sabah yang akan datang telah mencetuskan perbincangan awam yang mendalam, dengan pandangan bernas daripada pengamal undang-undang seperti Robert Munang dan Mohd Ustar bin Haji Abdul Ghani memberikan sudut pandang yang berharga. Analisis mereka yang mendalam menyerlahkan keperluan mendesak untuk pendekatan yang telus, berprinsip, dan berlandaskan perlembagaan dalam proses pelantikan bagi peranan penting ini.

Namun, kriteria dan proses semasa bagi pelantikan TYT masih mempunyai kelemahan yang ketara. Sebagai ketua negeri yang simbolik, TYT diharapkan untuk mewakili maruah, aspirasi, dan perpaduan semua rakyat Sabah. Oleh itu, adalah penting proses pelantikan ini melangkaui tradisi lapuk, bias kaum atau agama, serta politik kepartian.

Kebimbangan Utama dan Cadangan

1. Mengembalikan Gelaran Yang di-Pertua Negara.

Ketua negeri Sabah pada asalnya dikenali sebagai Yang di-Pertua Negara sebelum pembentukan Malaysia pada tahun 1963. Mengembalikan gelaran ini bukan sekadar simbolik, tetapi pengiktirafan bermakna terhadap status Sabah sebagai rakan setara dalam persekutuan, bukan sekadar sebuah negeri bawahan. Perubahan ini akan menonjolkan identiti unik dan kedudukan sejarah Sabah dalam konteks Malaysia.

2. Melaksanakan Kriteria Pemilihan Berdasarkan Merit.

Pelantikan TYT mesti mengutamakan kelayakan yang selaras dengan maruah dan tanggungjawab jawatan tersebut:

Sumbangan seumur hidup yang terbukti dalam pembangunan Sabah.

Integriti yang teguh dan moral yang luhur.

Keupayaan inklusif untuk mewakili semua rakyat Sabah tanpa mengira kaum, agama, atau afiliasi politik.

Kriteria ini akan memastikan TYT menjadi tokoh penyatu yang menanamkan kepercayaan dan solidariti dalam kalangan komuniti pelbagai Sabah.

3. Mewujudkan Mekanisme Pelantikan Bebas.

Bagi meningkatkan legitimasi dan menghapuskan pengaruh politik, TYT harus dilantik melalui proses bebas.

Ketua Hakim Sabah dan Sarawak boleh melantik TYT berdasarkan cadangan Ketua Menteri dan Kabinet Negeri, setelah mengambil kira bahawa salah satu peranan Perlembagaan TYT yang penting adalah untuk melantik Ketua Menteri. TYT haruslah seseorang yang berprinsip, berintegriti tinggi, dan tidak mempunyai perbuatan yang salah dan latar belakang yang diragui.

Proses ini akan menegakkan ketidakberpihakan dan menunjukkan penghormatan terhadap autonomi pentadbiran Sabah.

4. Menghormati Perkongsian Setara Sabah dalam Malaysia.

Peranan Sabah sebagai rakan setara dalam pembentukan Malaysia sering kali dibayangi oleh dominasi persekutuan. Proses pelantikan TYT mesti mencerminkan perkongsian ini dengan menegaskan semula hak Sabah untuk menguruskan hal ehwal dalaman selaras dengan aspirasi rakyatnya. Sebarang persepsi tentang campur tangan luar atau pengabaian terhadap identiti unik Sabah hanya akan menjejaskan semangat persekutuan Malaysia.

5. Memastikan Ketelusan dan Keyakinan Awam.

Ketelusan adalah kunci kepada kepercayaan awam. Proses pelantikan perlu terbuka kepada penelitian, dengan kriteria dan garis masa yang jelas bagi memastikan keadilan. Proses yang direformasi akan menunjukkan komitmen terhadap akauntabiliti dan prinsip tadbir urus yang baik.

Menetapkan Haluan Ke Hadapan.

TYT bukan sekadar figura seremonial; mereka adalah simbol hidup warisan, kepelbagaian, dan aspirasi Sabah. Mereformasi proses pelantikan untuk merangkumi keterangkuman, keadilan, dan prinsip perlembagaan akan memperkukuh identiti unik Sabah sambil mempromosikan perpaduan.

Sudah tiba masanya untuk melangkaui amalan lama yang tidak lagi memenuhi kepentingan terbaik Sabah. Dengan mengamalkan pendekatan yang direformasi dan telus, kita menghormati semangat toleransi, hormat, dan perkongsian bersama yang menjadi asas kedudukan Sabah dalam Malaysia.

Biarlah pelantikan ini menjadi cerminan kemajuan dan bukti komitmen Sabah terhadap keadilan dan kesaksamaan untuk semua rakyatnya.

Daniel John Jambun ialah Presiden Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

Daniel's full statement in English :

A Call for Reform in the Appointment of Sabah’s Tuan Yang Terutama...

Kota Kinabalu: The impending appointment of Sabah’s Tuan Yang Terutama (TYT) has sparked significant public discourse, with insightful perspectives from legal practitioners such as Robert Munang and Mohd Ustar bin Haji Abdul Ghani adding depth to the conversation. Their thoughtful analyses underline the urgent need for a transparent, principled, and constitutionally grounded approach to this pivotal role.

https://talantang.com/wp-content/uploads/2024/11/Screenshot_20241120_112435.jpg

https://jesseltontimes.com/wp-content/uploads/2024/11/IMG-20241121-WA0201.jpg

However, the current criteria and processes governing the appointment of the TYT leave much to be desired. As the symbolic head of state, the TYT is expected to embody the dignity, aspirations, and unity of all Sabahans. It is, therefore, imperative that the appointment process transcends outdated traditions, racial or religious bias, and partisan politics.

Key Concerns and Recommendations

1. Reinstating the Title of Yang di-Pertua Negara.

Sabah's head of state was originally addressed as Yang di-Pertua Negara prior to Malaysia’s formation in 1963. Reverting to this title is not merely a symbolic act but a substantive acknowledgement of Sabah’s status as an equal partner in the federation rather than a subordinate state. This change would underscore Sabah’s unique identity and historical standing in the Malaysian context.

2. Adopting Merit-Based Selection Criteria.

The TYT appointment must prioritize qualifications that align with the role's dignity and responsibilities:

Proven seniority and lifelong contributions to Sabah’s development.

Unwavering integrity and moral rectitude.

An inclusive ability to represent all Sabahans, regardless of race, religion, or political affiliation.

These criteria would ensure that the TYT serves as a unifying figure, fostering trust and solidarity across Sabah’s diverse communities.

3. Establishing an Independent Appointment Mechanism.

To enhance legitimacy and eliminate political influence, the TYT should be appointed through an independent process.

The Chief Judge of Sabah and Sarawak  could then appoint the TYT based on the recommendations of the Chief Minister and the State Cabinet after having taken into consideration that one of the important Constitutional role of the TYT is to appoint a Chief Minister and that the TYT should be someone who has principle with high integrity and has no wrong doing or questionable background. 

This process would uphold impartiality and demonstrate respect for Sabah’s governance autonomy.

4. Respecting Sabah’s Equal Partnership in Malaysia.

Sabah’s role as an equal partner in Malaysia’s formation is often overshadowed by federal dominance. The TYT appointment process must reflect this partnership by reaffirming Sabah’s right to manage its internal affairs in line with the aspirations of its people. Any perception of external imposition or disregard for Sabah’s unique identity undermines the federal spirit of Malaysia’s formation.

5. Embedding Transparency and Public Confidence.

Transparency is key to public trust. The appointment process should be open to scrutiny, with clear criteria and timelines to ensure fairness. A reformed process would signal a commitment to accountability and the principles of good governance.

Charting a Way Forward.

The TYT represents more than a ceremonial figurehead; they are a living symbol of Sabah’s heritage, diversity, and aspirations. Reforming the appointment process to embrace inclusivity, fairness, and constitutional principles would reinforce Sabah’s unique identity while promoting unity.

It is time to move beyond entrenched practices that no longer serve Sabah’s best interests. By adopting a reformed, transparent approach, we honour the spirit of tolerance, respect, and mutual partnership that underpins Sabah’s place in Malaysia.

Let this appointment be a reflection of progress and a testament to Sabah’s enduring commitment to justice and equality for all its people.

Sincerely,

Daniel John Jambun President Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)#

Federal Government Exploiting Immigration to Manipulate Sabah Politics: A Direct Threat to Security and Sovereignty...

By Daniel John Jambun

Sabah Rights Advocate, 16-11-2024

KOTA KINABALU : The Department of Statistics Malaysia (DOSM) has revealed an alarming surge in Sabah’s non-citizen population, now totalling 1,043,400 in 2024, the highest in Malaysia. This shocking figure has intensified accusations that the federal government is deliberately weaponizing immigration to manipulate Sabah’s demographic and electoral landscape, sacrificing the state’s security and stability for political gain.

A Deliberate Sabotage of Sabah’s Security

The uncontrolled increase in the immigrant population, compounded by poor federal enforcement, is plunging Sabah into a crisis. Reports indicate that legal immigrants frequently bring in family members illegally, further inflating numbers. Experts estimate that undocumented foreigners in Sabah now exceed 2 million, more than double the official figures.

The IMM13, Burung-Burung, and census certificates have been cited as loopholes used to reclassify immigrants. These documents, held by 135,055 individuals, allow many immigrants to escape classification as “illegal.” Meanwhile, Sabah’s digital registration program launched in 2022 is progressing at a glacial pace. At the current rate of 2,000 registrations per month, it would take 80 years to process the undocumented population. This blatant failure underscores federal negligence and systemic corruption.

Unanswered Questions: 16,000 Indian Voters in Kudat

To date, the government has yet to give a credible explanation for the shocking presence of 16,000 Indian voters in Kudat alone, despite the entire Indian population in Sabah being only approximately 20,000. This discrepancy highlights severe electoral manipulation, suggesting that the federal government is using immigrants to alter voting patterns in its favor.

Sabah’s Economy and Society Under Siege

Sabah’s resources are buckling under the weight of this demographic crisis. Immigrants now dominate certain sectors, competing with locals for jobs, suppressing wages, and straining public services. Illegal squatter settlements have mushroomed around cities, leading to increased crime, water and power theft, drug misuse, sanitation issues, and a deteriorating quality of life for Sabahans. This has tarnished Sabah’s reputation, scaring off investors and tourists while eroding local trust in federal enforcement agencies.

Project IC: A Historical Betrayal

Sabah’s immigration crisis is rooted in the notorious Project IC, executed during Dr. Mahathir Mohamad’s tenure, which registered non-citizens as voters to consolidate federal power in Sabah. By 2030, Project IC citizens and their descendants made up 50% of Malaysian citizens in Sabah. This betrayal has had long-term consequences, creating socio-political imbalances that continue to plague the state.

Demands for Immediate Action

Sabahans demand that federal and state governments immediately address this crisis with bold, transparent measures. Failure to act will be viewed as deliberate collusion in the erosion of Sabah’s rights and security. Specifically, Sabahans demand:

1. Clarification on Voter Discrepancies:

How are there 16,000 Indian voters in Kudat when Sabah’s Indian population in 2020 census was 5,962 to 20,000 in less than four years? The government must disclose who these voters are and explain this blatant fraud.

2. Full Transparency on Immigration Policies:

Why are IMM13, Burung-Burung, and census certificate holders excluded from the “illegal immigrant” category?

What measures are in place to ensure the integrity of the naturalization process?

3. Overhaul of Border Security:

Federal enforcement agencies must be purged of corruption, and border management must be reinforced to stop the uncontrolled influx of immigrants.

4. Protection of Indigenous Rights:

The Constitution (Amendment) Bill 2024 must not jeopardize the rights of Sabah’s natives under Article 161A. The federal government must clarify how it intends to safeguard native identity amid this demographic shift.

The Fight for Sabah’s Future

Sabah’s immigration crisis is not just a local problem; it is a national disgrace that exposes the federal government’s willingness to jeopardize security and sovereignty for political gain. Sabahans refuse to be pawns in a federal power game.

With elections looming, the people of Sabah demand accountability. The federal government must act decisively to restore Sabah’s sovereignty, protect its people, and address these glaring discrepancies. Failure to do so will not be tolerated, as Sabahans will no longer remain silent while their rights and identity are systematically eroded.

Daniel John Jambun is the President of Borneo's Plight in Malaysia Foundation

Versi Bahasa Malaysia 

Kenyataan Akhbar

16 November 2024

Kerajaan Persekutuan Mengeksploitasi Imigresen untuk Memanipulasi Politik Sabah: Ancaman Langsung kepada Keselamatan dan Kedaulatan

Kota Kinabalu, Sabah: Jabatan Perangkaan Malaysia (DOSM) telah mendedahkan peningkatan mengejutkan dalam populasi bukan warganegara di Sabah, yang kini berjumlah 1,043,400 pada tahun 2024, tertinggi di Malaysia. Angka ini telah mengukuhkan tuduhan bahawa kerajaan persekutuan sengaja menggunakan isu imigresen untuk memanipulasi demografi dan landskap pilihan raya Sabah, sekali gus mengorbankan keselamatan dan kestabilan negeri demi kepentingan politik.

Sabotaj Terancang terhadap Keselamatan Sabah

Peningkatan yang tidak terkawal dalam populasi pendatang, ditambah pula dengan penguatkuasaan lemah oleh kerajaan persekutuan, telah mencetuskan krisis di Sabah. Laporan menunjukkan bahawa pendatang sah sering membawa ahli keluarga secara haram, seterusnya meningkatkan jumlah pendatang secara mendadak. Pakar menganggarkan bahawa jumlah pendatang tanpa izin di Sabah kini melebihi 2 juta, lebih dua kali ganda angka rasmi.

Dokumen seperti IMM13, Burung-Burung, dan sijil bancian telah dikenal pasti sebagai celah undang-undang yang digunakan untuk menukar status pendatang. Sebanyak 135,055 individu memiliki dokumen ini, yang membolehkan ramai pendatang melepaskan diri daripada diklasifikasikan sebagai “pendatang haram.” Sementara itu, program pendaftaran digital Sabah yang dilancarkan pada 2022 berjalan terlalu perlahan. Dengan kadar pendaftaran hanya 2,000 orang sebulan, proses ini akan mengambil masa 80 tahun untuk menyelesaikan pendaftaran semua pendatang tanpa izin. Kegagalan ini menonjolkan sikap sambil lewa kerajaan persekutuan dan wujudnya rasuah sistemik.

Persoalan Belum Terjawab: 16,000 Pengundi India di Kudat

Sehingga kini, kerajaan masih belum memberikan penjelasan yang munasabah mengenai kehadiran 16,000 pengundi India di Kudat, walaupun populasi India di Sabah hanya sekitar 5,962 hingga 20,000 orang. Ketidakseimbangan ini menunjukkan manipulasi pilihan raya yang serius, mencadangkan bahawa kerajaan persekutuan menggunakan pendatang untuk mengubah corak pengundian demi kepentingan mereka.

Ekonomi dan Masyarakat Sabah Terancam

Sumber Sabah kini terbeban dengan krisis demografi ini. Pendatang kini menguasai beberapa sektor, bersaing dengan penduduk tempatan untuk pekerjaan, menekan kadar gaji, dan membebankan perkhidmatan awam. Penempatan setinggan haram telah tumbuh di sekitar bandar, menyebabkan peningkatan jenayah, kecurian air dan elektrik, penyalahgunaan dadah, masalah sanitasi, dan penurunan kualiti hidup rakyat Sabah. Reputasi Sabah kini terjejas, menakutkan pelabur dan pelancong serta menghakis kepercayaan rakyat terhadap agensi penguatkuasaan persekutuan.

Projek IC: Pengkhianatan Sejarah

Krisis imigresen Sabah berakar umbi daripada Projek IC yang terkenal, yang dilaksanakan semasa pentadbiran Dr. Mahathir Mohamad, di mana pendatang bukan warganegara didaftarkan sebagai pengundi untuk mengukuhkan kuasa persekutuan di Sabah. Menjelang tahun 2030, rakyat Projek IC dan keturunan mereka membentuk 50% rakyat Malaysia di Sabah. Pengkhianatan ini telah menyebabkan ketidakseimbangan sosio-politik yang berterusan hingga kini.

Tuntutan Tindakan Segera

Rakyat Sabah menuntut agar kerajaan persekutuan dan negeri segera menangani krisis ini dengan langkah berani dan telus. Kegagalan untuk bertindak akan dianggap sebagai kolusi dalam merosakkan hak dan keselamatan Sabah. Secara khusus, rakyat Sabah menuntut:

1. Penjelasan tentang Ketidakseimbangan Pengundi:

Bagaimana boleh terdapat 16,000 pengundi India di Kudat sedangkan populasi India di Sabah hanya 10,000? Kerajaan mesti mendedahkan siapa pengundi ini dan menjelaskan penipuan terang-terangan ini.

2. Ketelusan Penuh terhadap Dasar Imigresen:

Mengapa pemegang IMM13, Burung-Burung, dan sijil bancian dikecualikan daripada kategori “pendatang haram”?

Apakah langkah yang diambil untuk memastikan integriti proses naturalisasi?

3. PenambahbaikanPenguatkuasaan Sempadan:

Agensi penguatkuasaan persekutuan mesti dibersihkan daripada rasuah, dan pengurusan sempadan perlu diperkuat untuk menghentikan kemasukan pendatang secara tidak terkawal.

4. Perlindungan Hak Pribumi:

Rang Undang-Undang Perlembagaan (Pindaan) 2024 tidak boleh menjejaskan hak pribumi Sabah di bawah Perkara 161A. Kerajaan persekutuan mesti menjelaskan bagaimana mereka bercadang melindungi identiti pribumi dalam menghadapi perubahan demografi ini.

Perjuangan untuk Masa Depan Sabah

Krisis imigresen Sabah bukan sekadar isu tempatan; ia adalah skandal nasional yang mendedahkan kesediaan kerajaan persekutuan untuk mengorbankan keselamatan dan kedaulatan demi kepentingan politik. Rakyat Sabah tidak akan menjadi alat permainan kuasa persekutuan.

Dengan pilihan raya yang semakin hampir, rakyat Sabah menuntut akauntabiliti. Kerajaan persekutuan mesti bertindak tegas untuk memulihkan kedaulatan Sabah, melindungi rakyatnya, dan menangani ketidakseimbangan yang jelas ini. Kegagalan untuk bertindak tidak akan diterima kerana rakyat Sabah tidak akan berdiam diri sementara hak dan identiti mereka terus dikikis.

Daniel John Jambun

Presiden, Yayasan Penderitaan Borneo dalam Malaysia#

Sabah, Sarawak NGOs support Sultan Nazrin's call for end to race-religion politics in Malaysia

                   Sultan Nazrin Shah of Perak

*Sultan Nazrin: Political exploitation of race and religion threatens national unity, must be swiftly contained*

https://www.malaymail.com/news/malaysia/2024/11/09/sultan-nazrin-political-exploitation-of-race-and-religion-threatens-national-unity-must-be-swiftly-contained/156295

By Jayden Lisandu, 10-11-2024

KOTA KINABALU : Sabah and Sarawak NGOs have expressed support for Perak Sultan Nazrin’s recent statement that, "political exploitation of race and religion threatens national unity and must be swiftly contained".

"The Sultan’s assertions strike at the heart of a longstanding issue that has been systematically nurtured and manipulated by the political elite for decades," said the group in a joint statement issued here today.

 

"While his words are timely, the irony cannot be ignored: these very issues of race and religion have been politically weaponized by all governments and political parties without exception for over six decades, and now, under the Madani government, the same divisive tactics continue to be deployed.

 

"For decades, Malaysia's political landscape has been built on the foundations of race-based policies, most notably the New Economic Policy (NEP), which has institutionalised a discriminatory system that privileges one race over others under the guise of "Bumiputera" rights," they said.

 

They also pointed out that the NEP, while originally intended to address socio-economic disparities, has instead entrenched racial and religious divisions and claimed the divine entitlement of one race, fostering resentment and perpetuating a system where Malaysians are seen first through the lens of their ethnicity and religion, rather than their shared national identity. This has created a divide that, far from promoting unity, has only widened over time.

 

"The current situation has evolved to the point where political parties—particularly those aligned with UMNO and other "Bumiputera" parties—are not only exploiting race and religion for electoral gain but are also increasingly vocal in their demands for a government that reflects a “Malay-Muslim-only” agenda.

 

"The claim that Malaysia is a "Malay land" and that only a Malay-Muslim government can govern Malaysia is a direct rejection of the secular, pluralist foundation upon which the federation was built This rhetoric is not only divisive but dangerous, as it seeks to marginalise non-Malay and non-Muslim communities, further entrenching a narrow and exclusionary view of what it means to be Malaysian," they said.

 

"The recent incident in Sabah, where a Muslim woman was vilified for paying respects at her Christian grandmother’s grave on All Souls’ Day, starkly illustrates the growing intolerance and disrespect towards religious diversity in Malaysia.

 

"The rejection of the secular and pluralist concept of Malaysia—one that respects the rights of all ethnicities and religions—has irrevocably eroded the foundations of the federation unity. The political exploitation of race and religion has polarized society, with growing demands for secession and autonomy in regions like Sabah and Sarawak.

 

"These territories, which have long felt sidelined in the post-formation political framework, are increasingly questioning their place in Malaysia, and the rise of such demands for decolonisation and separation can be directly linked to the failure to build a truly inclusive and united federation," they further argued.

 

While fully supporting Sultan Nazrin’s call for the swift containment of political exploitation of race and religion, the NGOs noted that this cannot be achieved without confronting the root cause of the problem: the NEP and its race-based system.

 

They said it is high time that the NEP system is finally ended. "Its continuation threatens to fragment the federation further, entrenching divisions along racial and religious lines. The federation is already at a tipping point, with growing unrest and calls for independence in Sabah and Sarawak. It seems clear that the federation is breaking apart, as it appears impossible for Malaysia to return to the vision of a secular, pluralist federation—one built on equality, justice, and unity, where all citizens are treated equally regardless of race, religion, or ethnicity," they added.

 

"As the federal government continues to embrace race-based politics, Sabah and Sarawak are increasingly rejecting a system that fails to respect their diversity, undermines their rights, and erodes the secular vision upon which Malaysia was built. 

 

"The politicisation of race and religion has not only undermined unity but left the very fabric of the federation in tatters. It is no longer a question of preserving the federation but of whether Malaysia can ever return to its secular ideals or if the damage done is now irreversible, potentially forcing Sabah and Sarawak to chart a separate course for their future," the NGOs said.

Signatories of the joint statement : 

Daniel John Jambun President Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

 

Robert Pei President Sabah Sarawak Rights Australia New Zealand (SSRANZ)

Jovilis Majami President Persatuan Pembangunan Sosial Komuniti Sabah (BANGUN)

Alim GA Mideh 

Bulang Birieh Dayak Civil Movement 

Voon Lee Shan President Parti Bumi Kenyalang (PBK)

Ricky Ganang Penasihat Forum Adat Dataran Tanah Tinggi Borneo (FORMADAT)

Cleftus Stephen Mojingol President Pertubuhan Kebajikan Rumpun Dayak Sabah (PKRDS)#

Versi Bahasa Malaysia 

Kenyataan Bersama

10 November 2024

NGO SABAH SARAWAK MENYOKONG SERUAN SULTAN NAZRIN UNTUK MENGHENTIKAN POLITIK BERBASIS KAUM DAN AGAMA

Kota Kinabalu: NGO-NGO Sabah Sarawak telah menyatakan sokongan terhadap kenyataan Sultan Nazrin baru-baru ini yang mengatakan bahawa, "eksploitasi politik berdasarkan kaum dan agama mengancam perpaduan negara dan perlu dikawal dengan segera".

Pernyataan Sultan ini menyentuh isu yang telah lama menjadi masalah dan dimanipulasi secara sistematik oleh elit politik selama berdekad-dekad.

Walaupun kata-kata baginda amat relevan, ironi tidak boleh diabaikan: isu-isu kaum dan agama ini telah dijadikan alat politik oleh semua kerajaan dan parti politik tanpa pengecualian selama lebih enam dekad, dan kini, di bawah kerajaan Madani, taktik perpecahan yang sama terus digunakan.

Selama berdekad-dekad, landskap politik Malaysia dibina di atas dasar polisi berasaskan kaum, yang paling ketara adalah Dasar Ekonomi Baru (DEB), yang telah menginstitusikan sistem diskriminasi yang memihak kepada satu kaum berbanding yang lain di bawah hak "Bumiputera".

DEB, yang pada asalnya bertujuan untuk menangani jurang sosio-ekonomi, telah mengukuhkan lagi perpecahan kaum dan agama serta menuntut hak ilahi bagi satu kaum, menimbulkan rasa dendam dan terus melahirkan sistem di mana rakyat Malaysia dilihat pertama kali melalui lensa etnik dan agama mereka, bukannya identiti nasional bersama. Ini telah mencipta perpecahan yang, jauh dari mempromosikan perpaduan, hanya semakin melebar.

Keadaan semasa telah berkembang ke tahap di mana parti-parti politik—terutama yang bersekutu dengan UMNO dan parti-parti "Bumiputera" lain—bukan sahaja mengeksploitasi kaum dan agama untuk kepentingan pilihan raya tetapi juga semakin lantang dalam tuntutan mereka untuk sebuah kerajaan yang mencerminkan agenda "Melayu-Muslim sahaja".

Tuntutan bahawa Malaysia adalah "tanah Melayu" dan hanya kerajaan Melayu-Muslim yang boleh mentadbir Malaysia adalah penolakan langsung terhadap asas sekular dan pluralisme yang dibina oleh Persekutuan. Retorik ini bukan sahaja memecah belahkan tetapi juga berbahaya, kerana ia berusaha untuk meminggirkan masyarakat bukan Melayu dan bukan Muslim, lebih memperkukuhkan pandangan sempit dan eksklusif tentang apa ertinya menjadi rakyat Malaysia.

Insiden terkini di Sabah, di mana seorang wanita Muslim dicemuh kerana memberi penghormatan di kubur neneknya yang beragama Kristian pada Hari Semua Jiwa, dengan jelas menggambarkan meningkatnya ketidaktoleransi dan tidak hormat terhadap kepelbagaian agama di Malaysia.

Penolakan terhadap konsep Malaysia yang sekular dan plural—yang menghormati hak semua etnik dan agama—telah merosakkan secara tidak dapat dipulihkan asas perpaduan Persekutuan. Eksploitasi politik terhadap kaum dan agama telah mempolarisasikan masyarakat, dengan semakin banyak tuntutan untuk pemisahan dan autonomi di kawasan seperti Sabah dan Sarawak.

Wilayah-wilayah ini, yang sejak lama merasa tersisih dalam kerangka politik selepas pembentukan negara, semakin mempertanyakan kedudukan mereka dalam Malaysia, dan peningkatan tuntutan untuk dekolonisasi dan pemisahan ini boleh dikaitkan secara langsung dengan kegagalan untuk membina sebuah Persekutuan yang benar-benar inklusif dan bersatu.

Sambil menyokong sepenuhnya seruan Sultan Nazrin untuk mengawal segera eksploitasi politik berkaitan kaum dan agama, kami juga mencatat bahawa ini tidak akan tercapai tanpa menangani punca masalah tersebut: DEB dan sistem berasaskan kaum yang ada.

Sudah tiba masanya untuk menamatkan sistem DEB. Pengetahuannya mengancam untuk memecahbelahkan lagi Persekutuan, memperkukuhkan perpecahan berdasarkan kaum dan agama. Persekutuan kini berada di titik kritikal, dengan kebangkitan keresahan dan tuntutan kemerdekaan di Sabah dan Sarawak. Tampaknya jelas bahawa Persekutuan sedang berpecah, kerana kelihatan mustahil untuk Malaysia kembali kepada visi Persekutuan sekular dan plural—yang dibina atas asas kesaksamaan, keadilan, dan perpaduan, di mana semua rakyat diperlakukan sama tanpa mengira kaum, agama atau etnik.

Ketika kerajaan Persekutuan terus meneruskan politik berasaskan kaum, Sabah dan Sarawak semakin menolak sistem yang gagal menghormati kepelbagaian mereka, merosakkan hak mereka, dan menghakis visi sekular di mana Malaysia dibina.

Politik perkauman dan agama bukan sahaja merosakkan perpaduan, tetapi telah meninggalkan asas Persekutuan dalam keadaan hancur. Ia bukan lagi soal untuk mempertahankan Persekutuan tetapi sama ada Malaysia dapat kembali kepada cita-cita sekularnya atau sekiranya kerosakan yang telah berlaku kini tidak dapat dipulihkan, yang mungkin memaksa Sabah dan Sarawak untuk mengatur kursus masa depan mereka sendiri.

Tamat kenyataan

Daniel John Jambun

Presiden Yayasan Keprihatinan Borneo dalam Malaysia (BoPiMaFo)

Robert Pei

Presiden Hak-Hak Sabah Sarawak Australia New Zealand (SSRANZ)

Jovilis Majami

Presiden Persatuan Pembangunan Sosial Komuniti Sabah (BANGUN)

Alim GA Mideh

Bulang Birieh Pergerakan Sivil Dayak

Voon Lee Shan

Presiden Parti Bumi Kenyalang Sarawak (PBK)

Ricky Ganang

Penasihat Forum Adat Dataran Tanah Tinggi Borneo (FORMADAT)

Cleftus Stephen Mojingol President Pertubuhan kebajikan Rumpun Dayak Sabah (PKRDS)

UNSC The Way Forward for Sabah and Sarawak in Malaysia, says Daniel John Jambun

https://www.dailyexpress.com.my/news/245377/jeffrey-denounces-colonial-treatment-of-sabah/

Press Statement 

6th November 2024

 

                            Daniel John Jambun

The UN body, based on Advisory Opinion from ICJ, can rule on the status of Sabah and Sarawak under international law!

KOTA KINABALU: As an NGO, we share our unreserved response to Datuk Seri Dr. Jeffrey’s statement on Sabah’s colonial-like treatment by the federal government:

Sabah’s struggle to assert its rights within Malaysia is increasingly reminiscent of a futile chase – akin to a dog going in circles after its own tail. The federal government’s stance towards Sabah is an affront, disregarding both the Malaysia Agreement 1963 (MA63) and the Constitution, which clearly outline Sabah’s entitlements Instead, Sabah is continuously treated as a distant colony whose resources and autonomy are at the mercy of federal whim.

This heavy-handed approach by the federal government blatantly ignores democratic principles and the ideals of fairness in resource management and profit-sharing. It’s as if Sabah’s vast resources are merely seen as tools to feed the interests of Peninsular Malaysia, while Sabahans themselves grapple with inadequate infrastructure, limited economic growth, chronic underfunding for essential services, and burdened with 8 poorest districts in Malaysia. This is nothing short of a systematic denial of Sabah’s right to benefit from its own wealth.

We strongly assert that the relationship between Sabah and the federal government should be redefined to cover only core areas of mutual benefit: internal security, defence, foreign affairs, finance, and the Malaysian Common Market. By limiting the federal role to these essential areas, Sabah would finally have the freedom to govern its resources, economy, and development – an autonomy that is long overdue and well-deserved.

Decolonisation through the United Nations Special Committee on Decolonisation (UN24) and UNGAR 1514 remain, in our view, the sole viable path for Sabah and Sarawak to resolve these long-standing grievances. Only genuine self-governance, free from federal overreach and delay tactics, can ensure the autonomy, dignity, and sustainable progress that the people of Sabah and Sarawak rightfully demand.

Daniel John Jambun President Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

Versi Bahasa Malaysia

Kenyataan Akhbar

6 November 2024

UNSC Jalan Ke Hadapan Untuk Sabah Dan Sarawak Dalam Malaysia . . .

Badan PBB, berdasarkan Pendapat Nasihat dari ICJ, boleh membuat keputusan mengenai status Sabah dan Sarawak di bawah undang-undang antarabangsa!

Kota Kinabalu: Sebagai sebuah NGO, kami menyatakan reaksi tanpa syarat terhadap kenyataan Datuk Seri Dr. Jeffrey mengenai layanan kolonial oleh kerajaan persekutuan terhadap Sabah.

Perjuangan Sabah untuk menuntut haknya dalam Malaysia semakin menyerupai usaha yang sia-sia – ibarat anjing yang mengejar ekornya sendiri. Sikap kerajaan persekutuan terhadap Sabah adalah satu penghinaan, mengabaikan kedua-dua Perjanjian Malaysia 1963 (MA63) dan Perlembagaan yang dengan jelas menggariskan hak Sabah. Sebaliknya, Sabah terus dilayan seperti koloni jauh yang sumber dan autonominya berada di bawah kuasa sewenang-wenangnya oleh persekutuan.

Pendekatan keras ini oleh kerajaan persekutuan secara terang-terangan mengabaikan prinsip-prinsip demokrasi dan nilai keadilan dalam pengurusan sumber serta perkongsian keuntungan. Seolah-olah sumber yang melimpah ruah di Sabah hanya dilihat sebagai alat untuk memenuhi kepentingan Semenanjung Malaysia, manakala rakyat Sabah sendiri bergelut dengan infrastruktur yang serba kekurangan, pertumbuhan ekonomi yang terbatas, kekurangan dana untuk perkhidmatan asas, serta menanggung 8 daerah termiskin di Malaysia. Ini adalah satu bentuk penafian sistematik terhadap hak Sabah untuk menikmati kekayaan miliknya sendiri.

Kami dengan tegas menegaskan bahawa hubungan antara Sabah dan kerajaan persekutuan perlu ditakrifkan semula untuk hanya merangkumi bidang-bidang utama yang memberi manfaat bersama: keselamatan dalam negeri, pertahanan, hal ehwal luar negeri, kewangan, dan Pasaran Bersama Malaysia. Dengan menghadkan peranan persekutuan kepada bidang-bidang penting ini sahaja, Sabah akhirnya akan mempunyai kebebasan untuk mengurus sumber, ekonomi, dan pembangunannya sendiri – satu autonomi yang sudah lama sepatutnya diperolehi dan memang layak.

Dekolonisasi melalui Jawatankuasa Khas Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu Mengenai Dekolonisasi (UN24) dan UNGAR 1514,

adalah pada pandangan kami, satu-satunya jalan yang berdaya maju untuk Sabah dan Sarawak menyelesaikan keluhan lama ini. Hanya pemerintahan sendiri yang tulen, bebas daripada campur tangan dan taktik penangguhan persekutuan, boleh memastikan autonomi, martabat, dan kemajuan mampan yang dituntut secara sah oleh rakyat Sabah dan Sarawak.

Daniel John Jambun

Presiden Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

Pemimpin Parti Kerjasama Anak Negeri kesal kejadian budak mati digigit anjing liar di Semporna

Diserang anjing liar di Semporna.. kanak-kanak lima tahun cedera parah diserang anjing liar dan meninggal dalam perjalanan ke Hospital pada 3 November 2024.

5-11-2024

SEMPORNA: Ahli Majlis Tertinggi Parti Kerjasama Anak Negeri (ANAK NEGERI), Hasaman Sagaran, meminta Pegawai Daerah dan Majlis Daerah Semporna mengambil tindakan segera menangkap anjing-anjing liar yang berkeliaran di kampung-kampung, khusus di kawasan di mana menjadi tumpuan pelancong dan kanak-kanak. 

Hasaman yang merupakan antara pengasas ANAK NEGERI berkata demikian mengulas kejadian seorang kanak-kanak berumur lima tahun telah meninggal dunia akibat digigit oleh sekumpulan anjing liar dekat rumahnya di Kg Sungai Tuhok, Semporna, Ahad lepas (3 November, 2024).

Hasaman Sagaran dari Parti Kerjasama Anak Negeri kecewa dengan kejadian itu.

"Saya menggesa agensi-agensi Kerajaan yang berkenaan bertindak segera demi keselamatan orang ramai terutama kanak-kanak dan sebab daerah Semporna adalah destinasi pelancong antarabangsa," katanya dalam satu kenyataan di aini hari ini.

Pada hari kejadian itu, bapa mangsa sedang bersarapan manakala anaknya itu seperti kebiasaan pagi pergi ke sebuah kedai di hadapan rumah mereka, bersama sepupunya.

Bagaimanapun tidak lama kemudian orang-ramai riuh apabila mendapati seorang kanak-kanak terbaring dalam keadaan berlumuran darah tanpa pakaian di tepi Dewan Kampung itu dengan kesan gigitan anjing pada seluruh tubuhnya.

Hasaman yang kesal dengan kejadian tersebit menggesa pihak berwajib bertindak segera bukan saja menjamin keselamatan penduduk terutama kanak-kanak tetapi juga bagi memelihara imej Semporna sebagai pusat pelancongan yang bersih dan selamat.

Beliau turut menggesa kerajaan Sabah agar tidak memandang ringan kejadian kanak-kanak berumur lima tahun mati digigit anjing liar itu, sambil menuntut penyelesaian segera kebanjiran anjing di daerah berkenaan.

"Di mana skuad tembak anjing liar Majlis Daerah Semporna?," tanya beliau.

Hasaman yang juga bekas anggota RELA Semporna mengaku masih terkejut dan bersedih atas kejadian itu, berkata masalah anjing liar berkeliaran dan menggigit orang juga bukan perkara baru di daerah Semporna.  

"Saya kesal sebab kejadian anak kecil digigit anjing liar berkeliaran sepatutnya boleh dielakkan sekiranya Pegawai Daerah dan Majlis Daerah telah mengambil tindakan awal secara proaktif," tegasnya lagi.

Beliau turut mengingatkan gigitan anjing liar boleh membawa risiko jangkitan penyakit anjing gila (rabies) yang boleh membawa maut.

"Malah orang yang terdedah atau tersentuh air liur anjing liar yang membawa kuman rabies juga boleh dijangkiti dan mengakibatkan kematian.

"Saya mencadangkan agar anggota RELA, Rukun Tetangga, dan Ahli-Ahli Jawatankuasa Pembangunan, Kemajuan Dan Keselamatan Kampung (JPKKK) digerakan untuk memburu dan menangkap atau membunuh anjing-anjing liar yang menjadi ancaman kepada anak-anak keci," katanya lagi.#

Pemimpin SEDAR letak jawatan

                 Muhammad Ridzuan Abdullah

Oleh Jayden Lisandu, 5-11-2024

BELURAN : Parti Sedar Rakyat (SEDAR) cawangan Sabah kehilangan dua pemimpin tertinggi parti itu di sini apabila dua Ketua Bahagiannya dilaporkan meninggalkan parti itu.

Muhammad Ridzuan Abdullah, Ketua Bahagian Sugut, dalam satu kenyataan pendek hari ini mengumumkan beliau mengundurkan diri sebagai ahli SEDAR sekali gus Ketua Bahagian Sugut, berkuat kuasa 4hb November, 2024. 

"Saya menghargai pengalaman yang saya perolehi selama memegang jawatan dalam SEDAR dan berterima kasih atas kesempatan itu," katanya ringkas tanpa menyatakan langkah beliau seterusnya. 

Muhammad Ridzuan Abdullah ( yang bertanda ) meninggalkan SEDAR. Marx Henry Lim(berdiri paling kiri) juga dilaporkan meninggalkan parti asal Sarawak itu.

Bagaimanapun ketika dihubungi Borneo Herald, Muhammad Ridzuan, berkata beliau akan terus aktif melayani masyarakat khususnya di Sugut.

Sementara itu, Ketua Bahagian SEDAR di Labuk, Marx Henry Lim, juga disebut-sebut sudah meninggalkan parti SEDAR untuk menyertai semula Parti Kesejahteraan Demokratik Masyarakat (KDM) dan dilaporkan kelihatan bersama-sama pimpinan KDM dalam jelajahnya termasuk di Kota Belud baru-baru ini.#

Why the sudden rise in non-citizens with statutory declaration for IC ?

Sabah sees a surge in non-citizens with SDs https://www.thestar.com.my/news/nation/2024/11/02/sabah-sees-surge-in-non-citizens-with-sds

                          Daniel John Jambun

PRESS STATEMENT 

3rd November 2024

Re: Urgent Clarification Required on Surge in Non-Citizens’ Statutory Declarations for Identity Documents

Kota Kinabalu: As a Borneo Rights Advocate dedicated to safeguarding Sabah’s integrity and the rights of its genuine citizens, we are deeply concerned by recent revelations made by Datuk Seri Dr. Jeffrey Kitingan regarding the alarming increase in statutory declarations (SDs) submitted by non-citizens in Sabah. These SDs, reportedly aimed at supporting applications for identification documents, pose a serious risk to our legal, electoral, and social systems. We salute Datuk Seri Dr. Jeffrey, for the revelation. 

Given the gravity of this issue, we respectfully seek clarification from the Honourable Chief Minister of Sabah, who serves as the Chief Registrar Officer (CRO) of the Sabah government. As the chief authority overseeing these matters, we believe it is within the Chief Minister's duty to address the following questions with transparency and accountability:

1. Awareness and Acknowledgement: Is the Chief Minister aware of this issue, and can he confirm the extent to which it has been identified by his office?

2. Preventive Measures and Oversight: What steps are being taken by the Sabah government to ensure that SDs are not misused by non-citizens attempting to secure identification documents through irregular means?

3. Responsibilities of Legal Authorities: What directives, if any, have been issued to commissioners for oaths, magistrates, and other authorities responsible for handling these declarations, to guarantee they are upholding the highest standards of legal integrity in this process?

4. Protection of Sabah’s Sovereignty and Electoral Integrity: How does the government intend to safeguard the sovereignty of Sabah, its electoral system, and the rights of its genuine citizens against the exploitation of legal processes by non-citizens?

The growing concerns surrounding these SDs call for an immediate and robust response to reassure Sabahans of the government’s commitment to protecting their rights and the state’s sovereignty. We urge the Chief Minister to prioritize this issue, take decisive action, and provide clarity to the public on how the state government will address this critical matter.

Daniel John Jambun President Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

Versi Bahasa Malaysia 

KENYATAAN AKHBAR

3 November 2024

Re: Penjelasan Segera Diperlukan mengenai Peningkatan Pengisytiharan Berkanun (SD) oleh Bukan Warganegara untuk Dokumen Pengenalan Diri

Kota Kinabalu: Sebagai seorang Advokat Hak-Hak Borneo yang berdedikasi dalam menjaga integriti Sabah dan hak-hak rakyat sejati negeri ini, kami sangat prihatin dengan pendedahan terkini yang dibuat oleh Datuk Seri Dr. Jeffrey Kitingan mengenai peningkatan mendadak dalam pengisytiharan berkanun (SD) yang diserahkan oleh bukan warganegara di Sabah. SD ini, yang dilaporkan digunakan untuk menyokong permohonan dokumen pengenalan diri, berpotensi membawa risiko serius kepada sistem perundangan, pilihan raya, dan sosial kita. Kami memberi penghargaan kepada Datuk Seri Dr. Jeffrey atas pendedahan tersebut.

Memandangkan keparahan isu ini, kami dengan hormat meminta penjelasan daripada Ketua Menteri Sabah yang Mulia, yang juga bertindak sebagai Ketua Pegawai Pendaftaran (CRO) kerajaan Sabah. Sebagai pihak berkuasa utama yang mengawasi perkara ini, kami percaya adalah menjadi tanggungjawab Ketua Menteri untuk menangani persoalan berikut dengan telus dan bertanggungjawab:

1. Kesedaran dan Pengesahan: Adakah Ketua Menteri sedar akan isu ini, dan bolehkah beliau mengesahkan sejauh mana isu ini telah dikenalpasti oleh pejabatnya?

2. Langkah Pencegahan dan Pengawasan: Apakah langkah yang diambil oleh kerajaan Sabah untuk memastikan SD tidak disalahgunakan oleh bukan warganegara yang cuba mendapatkan dokumen pengenalan melalui cara tidak sah?

3. Tanggungjawab Pihak Berkuasa Perundangan: Apakah arahan yang telah diberikan kepada pesuruhjaya sumpah, majistret, dan pihak berkuasa lain yang bertanggungjawab dalam menguruskan pengisytiharan ini, bagi memastikan mereka menegakkan standard integriti undang-undang yang tertinggi dalam proses ini?

4. Perlindungan Kedaulatan Sabah dan Integriti Pilihan Raya: Bagaimana kerajaan berhasrat melindungi kedaulatan Sabah, sistem pilihan raya, dan hak-hak rakyat sejati negeri ini daripada penyalahgunaan proses undang-undang oleh bukan warganegara?

Kebimbangan yang semakin meningkat mengenai SD ini memerlukan respons segera dan tegas untuk meyakinkan rakyat Sabah tentang komitmen kerajaan dalam melindungi hak-hak mereka dan kedaulatan negeri. Kami mendesak Ketua Menteri untuk memberikan keutamaan terhadap isu ini, mengambil tindakan yang tegas, dan memberikan penjelasan kepada orang awam tentang bagaimana kerajaan negeri akan menangani perkara kritikal ini.

Daniel John Jambun

Presiden

Yayasan Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

Kenapa menteri-menteri Sabah bisu biarkan subsidi elektrik Sabah tiada dalam Bajet 2025?

Dr Kanul Gindol hairan kenapa menteri-menteri Sabah enggan bersuara dari awal mengenai subsidi tarif elektrik Sabah "ghaib" dari Belanjawan 2025.

1-11-2024

KOTA KINABALU : Aktivis hak Sabah, Dr Kanul Gindol, yang juga pemimpin Parti Kerjasama Anak Negeri, menyelar menteri-menteri dari Sabah yang tidak bersuara apabila Perdana Menteri Persekutuan "menghilangkan" peruntukan subsidi tarif elektrik Sabah dalam Bajet 2025.

"Berita Daily Express dan Borneo Post hari ini (1 November 2024) telah memetik Pengerusi Elektrik Sabah (dahulu SESB), Datuk Wilfred Madius Tangau, mempersoalkan ketiadaan peruntukan subsidi tarif elektrik untuk Sabah dalam Bajet 2025

"Parti Kerjasama Anak Negeri menganggap perkara ini sangat serius dan ingin bertanya mengapa Menteri Kabinet Persekutuan dari Sabah tidak menangani perkara tersebut dalam Mesyuarat Kabinet Persekutuan?," kata Dr Kanul dalam satu kenyataan di sini hari ini.

Madius dipetik berkata demikian ketika membahaskan Rang Undang-undang Perbekalan 2025 di Dewan Rakyat baru-baru ini.

Menurut Dr Kanul yang juga Penyelaras Zon Utara bagi Parti Kerjasama Anak Negeri dan Ketua Bahagian Kota Belud, butiran besar mengenai Bajet 2025 termasuk subsidi tarif elektrik Sabah sepatutnya dibincangkan di peringkat Kabinet dan Kementerian Persekutuan.

"Tindakan MP Tuaran yang juga bekas Presiden UPKO membangkitkan isu tersebut di Dewan Rakyat adalah tepat dan wajar membuka mata rakyat Sabah. 

"Rakyat Sabah kecewa kerana Menteri Persekutuan dari Sabah tidak meneliti butiran bajet 2025 untuk Sabah dan gagal menangani isu pembatalan subsidi tarif elektrik Sabah dalam Mesyuarat Kabinet Persekutuan," ujarnya lagi.

Dr Kanul berkata : "Saya ingin bertanya adakah Menteri Persekutuan dari Sabah itu jahil, tidak cekap atau ada kemungkinan mereka takut untuk menyuarakan masalah rakyat Sabah dalam Mesyuarat Kabinet Persekutuan?

"Menteri Persekutuan dari Sabah harus bertindak tegas dan proaktif untuk mempersoalkan kepincangan peruntukan kewangan untuk Sabah."

"Pada tahun 2024, sebanyak RM866 juta telah diperuntukkan untuk subsidi tarif elektrik Sabah, tetapi menurut Madius, peruntukan subsidi tarif tidak lagi diberikan atau tidak termasuk dalam Bajet 2025. Kenapa?

"Alasan Perdana Menteri bahawa Kerajaan Persekutuan menghadapi kekangan kewangan dan fiskal tidak boleh diterima kerana Kerajaan Persekutuan sebelum ini telah memberi komitmen untuk melanjutkan pemberian sokongan subsidi tarif (TTS) kepada Sabah sehingga enam tahun lagi," tambahnya lagi.

Beliau juga mempersoal adakah pembatalan subsidi tarif elektrik Sabah itu ada kaitan dengan penambahan bantuan Geran Khas Sabah berjumlah RM600 juta pada tahun 2025?

"Mungkinkah ada "udang di sebalik batu" di mana pembatalan tarif elektrik bersubsidi dalam Bajet 2025 dibuat bagi menampung peruntukan bantuan Geran Khas RM600 juta kepada Sabah? Saya minta penjelasan," katanya lagi.

Menurut Dr Kanul, tindakan membatalkan subsidi tarif elektrik untuk Sabah dalam Bajet 2025 bercanggah dengan janji atau komitmen awal Kerajaan Persekutuan untuk Sabah.

"Memandangkan Sabah Electricity tidak boleh menaikkan tarif elektrik sesuka hati dan subsidi tarif elektrik untuk Sabah juga kini dimansuhkan dalam Bajet 2025, sudah pasti operasi bekalan elektrik untuk Sabah tahun depan akan terjejas dan mungkin menjadi lebih teruk. 

"Perdana Menteri sebenarnya tahu bahawa sebarang gangguan bekalan elektrik di Sabah akan menjejaskan operasi sektor sensitif seperti hospital dan kesihatan, lapangan terbang, air, telekomunikasi, pengangkutan, keselamatan dan keseluruhan sistem penyampaian kerajaan.

"Mungkinkah Kerajaan Persekutuan mahu memaksa Sabah Electricity menaikkan tarif elektrik untuk menghukum rakyat Sabah?," tanyanya lagi.

Menurut Dr Kanul isu pembatalan subsidi tarif bekalan elektrik untuk Sabah bagi tahun 2025 adalah perkara serius yang memerlukan perhatian rakyat dan Kerajaan Negeri Sabah. 

"Parti Kerjasama Anak Negeri sedang menunggu ulasan daripada Kerajaan GRS PH Plus Sabah berhubung tindakan Perdana Menteri mengabaikan keperluan subsidi tarif bekalan elektrik Negeri Sabah dalam Bajet 2025," tambahnya.#

The English version : 

PRESS STATEMENT

1 November 2024

CANCELLATION OF SABAH ELECTRICITY TARIFF SUBSIDIES IN THE 2025 BUDGET

WHY ARE THE FEDERAL MINISTERS FROM SABAH SILENT?

1. The Daily Express and Borneo Post news today (November 1, 2024) have quoted the Chairman of Sabah Electricity (formerly SESB), Datuk Wilfred Madius Tangau, questioning the absence of electricity tariff subsidy allocation for Sabah in the 2025 Budget. 

2. He was quoted as saying this while debating the Supply Bill 2025 in the Dewan Rakyat recently.

3. Parti Kerjasama Anak Negeri considers this a very serious matter and would like to ask why the Federal Cabinet Minister from Sabah did not address the matter in the Federal Cabinet Meeting? 

4. The big details about the 2025 Budget including Sabah's electricity tariff subsidy should have been discussed at the Cabinet and Federal Ministry level.

5. The actions of MP Tuaran who is also the former UPKO President in raising the issue in the Dewan Rakyat was correct and should open the eyes of the people of Sabah. 

6. The people of Sabah are disappointed because the Federal Minister from Sabah did not study the details of the 2025 budget for Sabah and failed to address the issue of canceling Sabah's electricity tariff subsidy in the Federal Cabinet Meeting. 

7. I would like to ask if the Federal Minister from Sabah is ignorant, incompetent or is it possible that they are afraid to voice the problems of the people of Sabah in the Federal Cabinet Meeting?

8. The Federal Minister from Sabah should act decisively and proactively to question the shortcomings in the financial allocation for Sabah.

9. In 2024, as much as RM866 million has been allocated for Sabah's electricity tariff subsidy, but according to Madius, the tariff subsidy allocation is no longer given or not included in the 2025 Budget. Why?

10. The reason given by the Prime Minister that the Federal Government is facing financial and fiscal constraints cannot be accepted because the Federal Government has previously made a commitment to extend the provision of tariff subsidy support (TTS) to Sabah for up to another six years.

11. Does the cancellation of the Sabah electricity tariff subsidy have anything to do with the addition of the Sabah Special Grant aid amounting to RM600 million in 2025?

12. Could there be "a shrimp behind the rock" where the cancellation of the subsidized electricity tariff in the 2025 Budget was made to cover the Special Grant aid allocation of RM600 million to Sabah? I ask for an explanation.

13. I consider the action of canceling the electricity tariff subsidy for Sabah in the 2025 Budget contradicts the earlier promise or commitment of the Federal Government for Sabah.

14. Since Sabah Electricity cannot increase the electricity tariff at will and the electricity tariff subsidy for Sabah is also now abolished in the 2025 Budget, it is certain that the electricity supply operation for Sabah next year will be affected and perhaps become worse. 

15. The Prime Minister actually knows that any electricity supply disruption in Sabah will affect the operation of sensitive sectors such as hospitals and health, airports, water, telecommunications, transport, security and the entire government delivery system.

16. Is it possible that the Federal Government wants to force Sabah Electricity to raise electricity tariffs to punish the people of Sabah?

17. The issue of canceling the electricity supply tariff subsidy for Sabah for 2025 is a serious matter that needs the attention of the people and the Sabah State Government. 

18. Parti Kerjasama Anak Negeri is waiting for a comment from the GRS PH Plus Government of Sabah regarding the Prime Minister's actions in ignoring the subsidy requirement for the electricity supply tariff of the State of Sabah in the 2025 Budget.

Dr Kanul Gindol 

Supreme Council Member, Parti Kerjasama Anak Negeri/

Division Coordinator for P169 Kota Belud and Sabah's Northern Zone