Gambar-gambar majlis PKDM P169 Kota Belud raikan Datuk Almudin Kaida pengerusi penaja

Baru-baru ini 10 Jun, 2023, Presiden Parti Kesejahteraan Demokrasi Masyarakat (PKDM), Datuk Peter Anthony, mengetuai pimpinan partinya bertandang ke majlis ramah-mesra bersama barisan penaja PKDM P169 Kota Belud di Kg Nanamun, Kota Belud, sebuah perkampungan Iranun di tepi pantai. PKDM Kota Belud diketuai Datuk Almudin Kaida, bekas Timbalan Presiden PBS.

Berikut antara gambar yang menceritakan majlis tersebut :

A quick take :

1. Timbalan Presiden PKDM, Datuk Wetrom Bahanda, pada majlis itu berkata PKDM berkemungkinan besar akan meletak calon di kerusi DUN Pintasan dan juga membayangkan kerjasama PKDM dengan rakannya untuk (Warisan) mempertahan kerusi P169 Kota Belud.

2. Presiden PKDM turut dendangkan lagu Gerimis Mengundang pada majlis itu.

3. Dikatakan ada 10 pemimpin parti politik lain dari Kota Belud menyertai PKDM.

Pesta Kaamatan Parti Bangsa Malaysia (PBM) 25 Jun 2023 ini di Kota Marudu

Kota Marudu : Presiden Parti Bangsa Malaysia (PBM), Datuk Larry Sng, dijadual merasmikan sambutan Pesta Kaamatan anjuran parti itu di sini, 25 Jun 2023 ini.

                             Jupperi Lenson

Pengerusi PBM Sabah, Jupperi Lenson, memberitahu Borneo Herald, Tadau Kaamatan yang julung kali dianjur PBM akan diadakan di Dewan Residensi Prima Wongkok, Kota Marudu dari jam 10 pagi hingga 5 petang.

Pengerusi Penganjur, Jonethan Mathew (tengah), sedang mempengerusi mesyuarat persiapan Tadau Kaamatan PBM

"Orang ramai dijemput hadir untuk memeriahkan lagi majlis serta menyaksikan acara-acara yang diadakan termasuk pertandingan Unduk Ngadau," katanya.#

Timbalan Presiden PBS sertai PKDM

                        Datuk Almudin Kaida

Jayden Lisando, 7-6-2023

Kota Belud : Bekas Timbalan Presiden Parti Bersatu Sabah (PBS), Datuk Almudin Kaida, dikatakan menyertai dan bakal mengetuai Parti Kesejahteraan Demokrasi Masyarakat (PKDM) di P169 Kota Belud.

Satu majlis PKDM yang dinamakan Majlis Perjumpaan Jawatankuasa Penaja PKDM P169 Kota Belud bersama Presiden dan Timbalan Presiden PKDM telah dijadualkan di Kg Nanamun, kampung Almudin, pada 10 Jun, 2023 ini.

Dijadual hadir ialah Presiden parti itu Datuk Peter Anthony dan Timbalan Presiden Datuk Wetrom Bahanda.

Menurut promosi perjumpaan berkenaan, beberapa acara sukaneka seperti tarik tali dan sepak manggis turut diadakan.

Almudin, seorang Iranun, bertanding calon Bebas di DUN Pintasan pada piliharaya negeri 2020 lepas.#

Memperingati Nahas Double Six...

47 tahun lalu tepatnya kira-kira 3.50pm pada 6-6-1976, kapal terbang kecil Nomad terhempas di Sembulan, Kota Kinabalu, mengorbankan para pemimpin utama negeri Sabah ketika itu.

Berikut gambar-gambar relevan nahas itu dan juga acara ringkas memperingati peristiwa tersebut pada hari ini 6-6-2023.

Timbalan Ketua Menteri I, Datuk Dr Jeffrey Kitingan, mewakili kerajaan Sabah meletakkan karangan bunga di Tugu Double Six, Sembulan.#

Keadaan buruk jraya, bekalan air dan elektrik Sabah jadi bahan jenaka

Luke Rintod, 6-6-2023

SAYA tidak tahu hendak ketawa atau menangis, tapi yang pasti keadaan buruk jalanraya seluruh Sabah boleh membuat Ketua Menteri Sabah dan menteri-menterinya malu besar. Itu pun kalau pandai malu..

Bila Perdana Menteri Datuk Anwar Ibrahim mengulas mengenai keadaan buruk jalanraya Sabah di depan Ketua Menteri Datuk Hajiji Noor dan ratusan atau ribuan pelajar UMS baru-baru ini, Hajiji tertunduk malu.

"...Masalahnya jalan lubang-lubang, macam naik bot.. kadang-kadang saya tak pasti ini naik kereta atau naik bot.." kata Anwar disambut riuh para pelajar sambil kamera menunjukkan Hajiji tunduk tersipu.

Sebelum itu setiap kali Anwar menyebut masalah bekalan air dan bekalan elektrik, para pelajar riuh, menunjukkan masalah-masalah itu turut popular di kalangan semua dan sudah menjadi trademark kerajaan negeri semasa.

Anwar dalam ucapan dialognya itu berkata dia berbincang dengan Hajiji mengenainya.

Kita berharap perbincangan mereka tidak sulit dan ada transparensi, jangan ada agenda sulit menyerahkan masalah dan penyelesaian kepada Kerajaan Pusat sahaja.

Urusan elektrik Lembaga Elektrik Sabah sudahpun diserah kepada Tenaga Nasional Berhad, agensi Pusat, manakala penyelenggaraan jalanraya menjadi tanggung jawab bersama Pusat dan Negeri.

Air masih dalam tangan Sabah.

Apalah malang nasib rakyat Sabah.

Janganlah hanya kerana ada majoriti dua pertiga di Dewan Undangan Negeri maka Kerajaan GRS tidak telus, tidak membawa rakyat berbincang jika suatu keputusan penting hendak dibuat.

Baru-baru ini kita dikejutkan tiba-tiba kerajaan membawa sisipan strategik dalam Rang Undang-Undang Anti-Lompat yang menyelitkan bahawa "Persekutuan" yang dimaksudkan dalam Perlembagaan Sabah adalah merujuk kepada Persekutuan Tanah Melayu 1957.

Semua ADUN kerajaan menyokong bulat-bulat lagi usul ini..

Ini bermakna kerajaan GRS pun turut serta memaksa rakyat Sabah menerima bahawa bukan Persekutuan baru 1963 yang dirujuk tiap kali "Persekutuan" disebut dalam Perlembagaan, tapi Persekutuan Tanah Melayu 1957.

Ini memberi gambaran bahawa Sabah mengakui ia hanya dimasukkan ke dalam Persekutuan Tanah Melayu pada tahun 1963 dan bukan menubuh Persekutuan baru Malaysia pada tahun itu. 

Sepatutnya dengan kekuatan dua pertiga majoriti di DUN mereka buat undang-undang atau pindaan atau tambahan yang menguatkan peranan dan kedudukan Sabah. Ini sebaliknya yang mereka buat.

Itulah sebabnya ia dibuat sembunyi-sembunyi, diam-diam mengejut. Sudah tentu Adun-Adun kerajaan tahu lebih awal, bahkan merekalah yang bersepakat mengenainya sebab ia dibawa ke mesyuarat Kabinet dan 'pre-council meeting' sebelum dibawa ke DUN.

Bulikah begini punya kerajaan?#

NGOs disappointed by High Court's striking out MA63 suit by 11 Sarawakians

FOR IMMEDIATE RELEASE 07 June 2023

STATEMENT ON THE BORNEO HIGH COURT DECISION ON THE LEGAL SUIT ON

THE MALAYSIA AGREEMENT 1963 

We, the Sabah Sarawak Rights Australia New Zealand (SSRANZ) NGO and the Republic of

Sabah North Borneo NGO, Borneo’s Plight in Malaysia Foundation (Bopimafo) NGO and the

NGOs and persons herein stated below express our deep disappointment with the decision of the Borneo High Court on 25 May 2023, in striking out the Malaysia Agreement 1963 (MA63) case filed by 11 plaintiffs against the United Kingdom, Malaysia and Sarawak governments respectively.

The case was brought to restore Sabah and Sarawak people’s right to national self-determination for independence.

 

We firmly believe that this decision does not adequately address the significant concerns and fundamental issues raised over MA63 validity as an international agreement by the plaintiffs and fails to uphold the principles of justice and fairness and international laws that should guide such matters. 

As such we believe that the MA63 case is incontrovertibly supported by the principles of

international law on the right to self-determination and legal capacity to make treaties as re-affirmed by the International Court of Justice in the Chagos Islands case 2019. 

In our opinion, it is imperative that these issues are thoroughly examined and resolved for the well-being and future of the people of Sabah and Sarawak.

The Borneo High Court's decision to strike out the suit and dismiss the case based on the grounds of lack of locus standi and insufficiency of evidence raises serious questions about the accessibility of

justice and the protection of entrenched fundamental constitutional and human rights. 

As a matter of public interest, the plaintiffs, representing the interests and aspirations of the people of Sabah and Sarawak, deserve a fair and open hearing to address the validity issue and implications of the Malaysia Agreement 1963 which took away their independence and 60 years in Malaysia which

have brought little benefit but adversely affected the two nations from 1963.

We firmly maintain that the claims of MA63 invalidity are justified and of fundamental public interest because when MA63 was signed on 9 July 1963, Sabah Sarawak and Singapore were colonies and not sovereign independent states with the capacity to make such a binding international agreement, and the claims of fraud and misrepresentation surrounding the agreement require a thorough judicial examination and due consideration.

If MA63 was invalid, there would be no legal basis for Malaysia and in reality, the takeover of their sovereignty would be illegal and

amount to the annexation of these countries. 

The Malaysia Agreement 1963 (if valid) is a crucial historical and supreme founding document that purportedly authorised the creation of Malaysia in which the ruling colonial power master Great Britain colluded with and aided Malaya’s take over of Sabah and Sarawak sovereignty ostensibly guaranteed by the entrenchment of the constitutional rights that adversely changed the political

landscape of Sabah and Sarawak.

 

The claims made by the plaintiffs regarding the manner in which the agreement was entered into and the absence of the people's consent freely and voluntarily given in the exercise of their right to choose their own destiny through a referendum and the imposition of Malaysia under coercive emergency conditions must be given the serious attention they deserve.

Therefore, we call on the litigants to appeal this decision in pursuit of the public interest and in the quest for justice and transparency, although this is purely their decision to do so. 

The court decision was anticipated and is only one obstacle we all must face in the process of

exhausting the available legal remedies locally to seek justice and freedom and that we have acted in good faith. Only when this is done ought we proceed to seek remedies from international courts or tribunals. 

Of course, there is nothing to stop patriots to separately exploring these avenues and

conducting international awareness campaigns as has been done over the past 10 years in the United Kingdom, Australia, New Zealand and Asia Pacific regions.

Whether the litigants will appeal or not, we remain committed to upholding the principles of justice, fairness, and the pursuit of truth, and we are determined to exhaust all available legal avenues to ensure that the legitimate aspirations for real self-determination and rights of the people of Sabah and Sarawak are upheld.

We therefore call upon the public to continue supporting our efforts to seek legal redress through all avenues that are open to us including the Sabah and Sarawak governments. We encourage individuals, civil society organisations, and stakeholders who share our concerns to stand together

in demanding a fair and comprehensive examination of the legal and historical aspects of the Malaysia Agreement 1963.

Finally, we call on the Sabah and Sarawak public to express their patriotism and determination to seek justice and freedom by donating according to their generosity and ability to a legal fund to assist with payment of the court legal costs of RM10,000.00 to the Sarawak government and RM10,000.00 to the federal government respectively.

 

All donations should be paid to the following Legal Trust account of the Voon & Co Advocates’ office:

Client Account for MA63

Voon & Co. Advocates

MBB 511038621435

(MBB means Malayan Banking Account)

Any enquiries about this should be directed to Voon & Co Advocates on the contact details

below.

Voon & Co Office contact Phone: +6082-528661

Fax:+6082-543799

We thank you all for your continuing support.

For media inquiries or further information, please contact:

Robert Pei

President SSRANZ 

Mosses Paul Anap

President Republic of Sabah North Borneo

Daniel Jambun President of the Borneo’s Plight in Malaysia

Foundation (Bopimafo)

Emily Elvera Edward

Woman Council Office & Secretariat.

Sabah Sarawak Borneo Natives Organisation Incorporated of Australia.

Endorsed by: NGOS & individuals

1. Jovilis Majami

President 

Persatuan pembangunan sosial komunity Sabah. 

2. Cleftus Stephen Mojingol 

President Pertubuhan Kebudayaan Rumpun Dayak Sabah. 

3. Waynin Setimin President Pertubuhan Prihatin Mualaf Sabah. 

4. Ricky Ganang 

Penasihat - Forum Adat Masyarakat Dataran Tanah Tinggi Borneo (FORMANDAT)

5. Yu Chin Liik Life President of PBK

Anifah dapat "Tan Sri"

                        Tan Sri Anifah Aman

Kota Kinabalu : Bekas Menteri Luar, Datuk Anifah Aman, yang juga Presiden Parti Cinta Sabah (PCS) dianugerahi darjah kebesaran Panglima Setia Mahkota (PSM) membawa gelaran Tan Sri.

Anifah antara 26 orang menerima PSM sempena hari keputeraan rasmi Yang di-Pertuan Agong hari ini.

Antara lain turut menerima PSM ialah bekas Pengerusi DAP, Lim Kit Siang dan bekas Menteri Besar Kelantan, allahyarham Datuk Nik Aziz Nik Mat.#

Activists call for GRS to purge Projek IC Mahathir and bogus Malay MyKad holders

Joint Statement by Activists

The statement  by the Depity Chief Minister of Sabah, Datuk Dr Jeffrey Kitingan on, Sabah expects to register all immigrants by year end refers.

It's ironical, that the registration team started at Sawitin Kinabalu, a state GLC, but makes no mention of Sabah MIC Chief Peer Mohd. The said PTI got off the boat yesterday and holds a blue MyKad based on local late registration birth certificate issued by Projek IC Mahathir. He has also been appointed Sawit Kinabalu Board member.

These things happen only in Sabah where there are no secrets.

The digitalisation exercise would be meaningless and incomplete if it excludes Projek IC Mahathir, dubious documents in the EC rolls, late registration birth certs handed to foreigners like and Malay MyKads -- not originating from S'pore and Malaya -- held in Sabah.

1. Daniel John Jambun 

President Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

2. Cleftus Stephen Mojingol President Pertubuhan kebajikan Rumpun Dayak Sabah 

3. Jovilis Majami President Persatuan Pembangunan Sosial Komuniti Sabah (BANGUN)

4. Wainin Setimin President Pertubuhan Prihatin Mualaf Sabah.

5. Penasihat

Forum Adat Masyarakat Dataran Tanah Tinggi Borneo (FORMANDAT)

Reaction&Comment

Presiden SLS perjelas samannya terhadap kerajaan mengenai 40% cukai...

                   Roger Chin, Presiden SLS

Roger Chin, 4-6-2023

Hak Berperlembagaan Sabah Terhadap 40% Cukai Yang Dikutip Persekutuan di Sabah:

A. Apakah kes ini?

1. Ini adalah tindakan mahkamah yang dibawa oleh Sabah Law Society ('SLS') terhadap Kerajaan Persekutuan Malaysia pada 9 Jun 2022. Tindakan mahkamah ini dipanggil semakan kehakiman. Semakan kehakiman biasanya digunakan apabila penggunaan kuasa oleh pihak berkuasa awam yang diperuntukkankan di bawah undang-undang didakwa sebagai penyalahgunaan kuasa atau menyalahi undang-undang. Dalam semakan kehakiman, Mahkamah Tinggi mempunyai kuasa yang luas untuk menentukan penyalahgunaan kuasa dan untuk membetulkannya. Kerajaan Negeri Sabah telah memohon untuk turut serta sebagai responden dalam semakan kehakiman ini.

2. Di sini, tajuk kes ialah Permohonan Semakan Kehakiman No. BKI-25-14/6-2022 antara SLS sebagai Pemohon di satu bahagian, dan Kerajaan Persekutuan Malaysia sebagai Responden Pertama dan Kerajaan Negeri Sabah sebagai Responden Kedua di bahagian lain.

B. Kes ini berkenaan apa?

3. Kerajaan Persekutuan mempunyai kewajipan perlembagaan untuk membayar geran khas setiap tahun kepada Negeri Sabah mengikut peruntukan dalam Perlembagaan Persekutuan. Kewajipan perlembagaan ini terkandung dalam Perkara 112C dan seksyen 2 Bahagian IV dalam Jadual Kesepuluh.

4. Pemberian khas untuk Sabah dinyatakan dalam seksyen 2 Bahagian IV dalam Jadual Kesepuluh Perlembagaan Persekutuan sebagai

'amaunnya sama banyak dalam setiap tahun dengan dua perlima daripada amaun yang hasil bersih yang didapati oleh Persekutuan dari Sabah itu melebihi hasil bersih yang akan didapati sedemikian oleh Persekutuan dalam tahun 1963’.

5. Hasil bersih bermakna

'hasil yang terakru kepada Persekutuan, ditolak amaun yang diterima oleh Negeri berkenaan dengan penyerahhakan hasil itu'.

Pemberian khas, iaitu dua perlima daripada jumlah itu, lazimnya dirujuk sebagai hak pemberian 40% Sabah.

6. Hak pemberian 40% Sabah sepatutnya dibayar sejurus selepas pembentukan Persekutuan Malaysia pada 16 September 1963. Hak pemberian 40% itu adalah salah satu hak yang diberikan kepada Sabah seperti yang dijanjikan di bawah Perjanjian Malaysia 1963 ('MA63'). Hak ini, antara lain, adalah terkandung dalam Laporan Jawatankuasa Antara Kerajaan bertarikh 27 Februari 1963 dalam perenggan 24 (6), (8) dan (9).

7. Dalam MA63 di Perkara II, Kerajaan Persekutuan Tanah Melayu berjanji bahawa Akta Malaysia akan digubal oleh Parlimen Malaya untuk berkuat kuasa pada Hari Malaysia. Peruntukan kewangan, termasuk kewajipan membayar hak pemberian 40%, terkandung dalam Akta Malaysia dan telah digubal sebagai pindaan dalam Perlembagaan Persekutuan.

8. Oleh itu, hak pemberian 40% telah ditetapkan dengan jelas sebagai kewajipan perlembagaan yang perlu dilaksanakan selepas pembentukan Malaysia di bawah Perkara 112C dan seksyen 2 dalam Bahagian IV Jadual Kesepuluh Perlembagaan Persekutuan. Ini adalah syarat bagi penduduk Sabah (ketika itu Borneo Utara) untuk bersetuju bergabung dengan Tanah Melayu, Sarawak, dan Singapura untuk membentuk Persekutuan Malaysia.

9. Hak pemberian 40% adalah bahagian penting dalam peruntukan kewangan untuk menampung keperluan pembangunan Sabah. Umumnya ia telah diakui bahawa Sabah dan Sarawak ketinggalan dari segi ekonomi berbanding Tanah Melayu apabila Malaysia dibentuk.

10. Kewajipan membayar hak pemberian 40% Sabah adalah tertakluk kepada kewajipan untuk mengkaji semula bayaran tersebut seperti yang ditetapkan di bawah Perkara 112D Perlembagaan Persekutuan. Fasal (1) Artikel tersebut memperuntukkan bahawa Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Sabah boleh pada kajian semula bersetuju dengan pemberian selain daripada hak pemberian 40% jika kedua-dua kerajaan bersetuju dengan pengubahan pemberian tersebut untuk tempoh yang dipersetujui antara mereka.

11. Fasal (4) Perkara 112D memperuntukkan bahawa kajian semula pertama tidak boleh terlalu awal tetapi juga tidak boleh diadakan selepas tahun 1969. Kemudian semakan kedua hendaklah diadakan tidak lewat daripada tahun 1974.

12. Pada 14 April 2022, kerajaan Persekutuan dan Sabah mengumumkan dalam berita bahawa mereka telah bersetuju untuk membayar geran tahunan untuk tempoh 5 tahun, 2022 hingga 2026, tetapi rundingan mengenai hak pemberian 40% Sabah masih berjalan.

13. Walau bagaimanapun, pada 20 April 2022, Kerajaan Persekutuan menerbitkan keputusannya di bawah Perintah yang diwartakan di bawah warta kerajaan persekutuan “PERINTAH PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN (KAJIAN SEMULA PEMBERIAN KHAS DI BAWAH PERKARA 112D] PERINTAH [NEGERI SABAH] 2022” ('Perintah Kajian Semula 2022'). Bahagian utama Perintah Kajian Semula 2022 menyatakan seperti berikut:

'2.  Bagi tempoh lima tahun berkuat kuasa 1 Januari 2022, Kerajaan Persekutuan hendaklah memberi kepada Negeri Sabah, berkenaan dengan tahun kewangan 2022, 2023, 2024, 2025 dan 2026 pemberian berjumlah RM125.6 juta, RM129.7 juta, RM133.8 juta, RM138.1 juta dan RM142.6 juta masing-masingnya.

3.  Perintah Pemberian Khas Sabah (Ulangkaji Pertama) 1970 [PU (A) 328/1970 dibatalkan.'

14. SLS mengatakan bahawa ini adalah pelanggaran serius terhadap kewajipan perlembagaan kerajaan Persekutuan dan Negeri terhadap rakyat Sabah yang dimandatkan di bawah peruntukan yang dinyatakan di atas dalam Perlembagaan Persekutuan.

15. Pelanggaran ini membawa kesan dari segi undang-undang. Akhirnya, rakyat Sabah menanggung akibatnya. Kesalahan ini, yang akan dibuktikan oleh SLS dalam kes ini, dibuat secara terus menerus terhadap rakyat Sabah. Merekalah yang telah dilucutkan pembayaran hak pemberian 40% dari 1974 hingga 2021: 48 tahun. Tahun-tahun ini adalah The Lost Years (Tahun-Tahun yang Dipersiakan).

C. Mengapa SLS mengambil alih kes ini?

16. Banyak berita pada tahun 2021 dan 2022 bahawa Sabah berhak mendapat hak pemberian 40%. Apakah hak pemberian 40% itu sebenarnya, tiada siapa yang menyatakannya dengan jelas. Ahli politik dalam kerajaan dan pembangkang telah berkata dengan tegas bahawa 40% itu mesti dibayar kepada Sabah oleh Kerajaan Persekutuan.

17. Walau bagaimanapun, apabila Perintah Kajian Semula 2022 diterbitkan dalam warta kerajaan, SLS berasa cemas apabila membaca bahawa tiada pengakuan kegagalan untuk mengadakan kajian semula bawah Artikel 112D menjelang 1974 dan dengan itu pembayaran hak pemberian 40% untuk The Lost Years.

18. SLS berkata ini bertentangan dengan tugas awam perlembagaan kedua-dua kerajaan persekutuan dan negeri. Jelas sekali tiada penebusan untuk kegagalan membayar hak pemberian 40% untuk The Lost Years. Tiada hak pemberian 40% dibayar selama 48 tahun kepada Sabah.

19. Dalam mana-mana semakan kehakiman terhadap kuasa berkanun bagi pihak berkuasa awam, terdapat tempoh had masa selama 3 bulan dari keputusan itu. SLS terpaksa bertindak segera dan memulakan semakan kehakiman sebelum had masa tamat.

20. SLS adalah badan bebas peguam bela yang menetap secara tetap di Sabah. Ia juga tidak bersifat politik. Objektifnya yang dipegang tinggi adalah 'untuk menegakkan keadilan tanpa mengambil kira kepentingannya sendiri atau ahli-ahlinya, tanpa dipengaruhi oleh ketakutan atau nikmat'. SLS juga bertujuan membantu orang ramai dalam semua perkara yang berkaitan dengan undang-undang.

21. SLS, sebagai badan peguambela Sabah, bersama-sama dengan semua rakyat Sabah jelas akan terkilan dan terjejas teruk oleh Perintah Kajian Semula 2022 sekiranya permasalahan yang ditekankan di atas tidak dapat diselesaikan oleh Mahkamah. SLS melihat ini sebagai kesalahan awam yang dialami oleh semua rakyat di Sabah. Oleh itu, semakan kehakiman ini adalah suatu tindakan Guaman Kepentingan Awam.

D. Bagaimanakah penduduk di Sabah terjejas?

22. Hak pemberian 40% adalah khas untuk Sabah. Tiada negeri lain di Malaysia telah dijanjikan pemberian ini. Ia diperuntukkan untuk pembangunan Sabah. Terutamanya infrastruktur asas seperti jalan raya yang elok menghubungkan semua bahagian di Sabah, bekalan air bersih dan mencukupi serta bekalan kuasa yang tidak terganggu yang berhak diharapkan oleh setiap isi rumah dan perniagaan Sabah, dan sebagainya.

23. Selepas hampir 60 tahun sejak pembentukan Malaysia, Sabah masih tidak memiliki infrastruktur dan kemudahan asas. Sementara itu, Sabah sebagai penyumbang utama sumber minyaknya yang kaya kepada pembangunan industri petroleum Malaysia melalui Petronas (yang dimiliki secara penuh oleh Kerajaan Persekutuan) yang telah memanfaatkan pembangunan Semenanjung Malaysia, ketinggalan di belakang. 8 daripada 10 daerah termiskin di Malaysia yang dikenal pasti dalam Rancangan Malaysia ke -12 adalah di Sabah.

24. Ramai berpendapat kegagalan Kerajaan Persekutuan untuk membayar hak pemberian 40% Sabah adalah salah satu punca rakyat Sabah terjejas dengan teruk.

E. Bagaimana rakyat Sabah dapat mengambil bahagian dalam kes ini ?

25. Pada 11 November 2022, SLS telah diberikan kebenaran oleh Mahkamah Tinggi Kota Kinabalu untuk meneruskan perbicaraan substansial semakan kehakiman. Perbicaraan itu sepatutnya sudah berjalan sekarang jika bukan kerana rayuan Peguam Negara Persekutuan terhadap keputusan pemberian kebenaran tersebut. Rayuan ini kini dijadualkan untuk didengar semasa persidangan Mahkamah Rayuan di Kota Kinabalu pada Khamis, 14 September 2023, dua hari sebelum Hari Malaysia ke -60.

26. SLS sentiasa memaklumkan kepada orang ramai tentang setiap langkah bagi tindakan mahkamah ini. Walau bagaimanapun, memandangkan kes ini adalah satu kes yang penting di mana setiap rakyat Sabah mempunyai kepentingan dan keputusannya akan mempengaruhi setiap rakyat Sabah, SLS mengambil langkah selanjutnya untuk menerangkan secara langsung tentang kes ini kepada orang ramai supaya rakyat Sabah lebih memahami kepentingan kes ini.

27. Pada perbicaraan Mahkamah Rayuan di Kompleks Mahkamah Kota Kinabalu pada 14 September 2023 jam 9 pagi, perbicaraan ini terbuka sepenuhnya kepada orang ramai. SLS menggalakkan mana-mana orang awam untuk menghadiri dan mengikuti prosiding semasa pendengaran itu.

28. Jika SLS berjaya menentang rayuan Peguam Negara Persekutuan terhadap kebenaran untuk meneruskan, maka kemungkinan besar perbicaraan seterusnya adalah pendengaran substansial semakan kehakiman di hadapan Mahkamah Tinggi di Kota Kinabalu.

29. Selain daripada mengambil bahagian secara langsung dalam perbicaraan, rakyat Sabah juga boleh mengambil bahagian dengan memaklumkan ahli keluarga, rakan-rakan dan teman sekerja mengenai tindakan mahkamah ini. Kerana kes ini adalah kes bagi setiap orang Sabah.

30. Setelah membaca ringkasan ini, jika mana-mana daripada anda atau organisasi anda memerlukan penjelasan lanjut tentang kes dan prosiding undang-undang ini, anda dipersilakan untuk menghubungi kakitangan SLS, Cik Valarie Claudius pada waktu pejabat Isnin hingga Jumaat di nombor telefon ini 088-232662. Bergantung pada keperluan dan sambutan, SLS akan merancang dan bertindak sewajarnya.

Roger Chin ialah Presiden Persatuan Undang-Undang Sabah (SLS)