Sabah, Sarawak NGOs support Sultan Nazrin's call for end to race-religion politics in Malaysia

                   Sultan Nazrin Shah of Perak


*Sultan Nazrin: Political exploitation of race and religion threatens national unity, must be swiftly contained*

https://www.malaymail.com/news/malaysia/2024/11/09/sultan-nazrin-political-exploitation-of-race-and-religion-threatens-national-unity-must-be-swiftly-contained/156295


By Jayden Lisandu, 10-11-2024
KOTA KINABALU : Sabah and Sarawak NGOs have expressed support for Perak Sultan Nazrin’s recent statement that, "political exploitation of race and religion threatens national unity and must be swiftly contained".

"The Sultan’s assertions strike at the heart of a longstanding issue that has been systematically nurtured and manipulated by the political elite for decades," said the group in a joint statement issued here today.
 
"While his words are timely, the irony cannot be ignored: these very issues of race and religion have been politically weaponized by all governments and political parties without exception for over six decades, and now, under the Madani government, the same divisive tactics continue to be deployed.
 
"For decades, Malaysia's political landscape has been built on the foundations of race-based policies, most notably the New Economic Policy (NEP), which has institutionalised a discriminatory system that privileges one race over others under the guise of "Bumiputera" rights," they said.
 
They also pointed out that the NEP, while originally intended to address socio-economic disparities, has instead entrenched racial and religious divisions and claimed the divine entitlement of one race, fostering resentment and perpetuating a system where Malaysians are seen first through the lens of their ethnicity and religion, rather than their shared national identity. This has created a divide that, far from promoting unity, has only widened over time.
 
"The current situation has evolved to the point where political parties—particularly those aligned with UMNO and other "Bumiputera" parties—are not only exploiting race and religion for electoral gain but are also increasingly vocal in their demands for a government that reflects a “Malay-Muslim-only” agenda.
 
"The claim that Malaysia is a "Malay land" and that only a Malay-Muslim government can govern Malaysia is a direct rejection of the secular, pluralist foundation upon which the federation was built This rhetoric is not only divisive but dangerous, as it seeks to marginalise non-Malay and non-Muslim communities, further entrenching a narrow and exclusionary view of what it means to be Malaysian," they said.
 
"The recent incident in Sabah, where a Muslim woman was vilified for paying respects at her Christian grandmother’s grave on All Souls’ Day, starkly illustrates the growing intolerance and disrespect towards religious diversity in Malaysia.
 
"The rejection of the secular and pluralist concept of Malaysia—one that respects the rights of all ethnicities and religions—has irrevocably eroded the foundations of the federation unity. The political exploitation of race and religion has polarized society, with growing demands for secession and autonomy in regions like Sabah and Sarawak.
 
"These territories, which have long felt sidelined in the post-formation political framework, are increasingly questioning their place in Malaysia, and the rise of such demands for decolonisation and separation can be directly linked to the failure to build a truly inclusive and united federation," they further argued.
 
While fully supporting Sultan Nazrin’s call for the swift containment of political exploitation of race and religion, the NGOs noted that this cannot be achieved without confronting the root cause of the problem: the NEP and its race-based system.
 
They said it is high time that the NEP system is finally ended. "Its continuation threatens to fragment the federation further, entrenching divisions along racial and religious lines. The federation is already at a tipping point, with growing unrest and calls for independence in Sabah and Sarawak. It seems clear that the federation is breaking apart, as it appears impossible for Malaysia to return to the vision of a secular, pluralist federation—one built on equality, justice, and unity, where all citizens are treated equally regardless of race, religion, or ethnicity," they added.
 
"As the federal government continues to embrace race-based politics, Sabah and Sarawak are increasingly rejecting a system that fails to respect their diversity, undermines their rights, and erodes the secular vision upon which Malaysia was built. 
 
"The politicisation of race and religion has not only undermined unity but left the very fabric of the federation in tatters. It is no longer a question of preserving the federation but of whether Malaysia can ever return to its secular ideals or if the damage done is now irreversible, potentially forcing Sabah and Sarawak to chart a separate course for their future," the NGOs said.

Signatories of the joint statement : 

Daniel John Jambun President Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)
 
Robert Pei President Sabah Sarawak Rights Australia New Zealand (SSRANZ)

Jovilis Majami President Persatuan Pembangunan Sosial Komuniti Sabah (BANGUN)

Alim GA Mideh 
Bulang Birieh Dayak Civil Movement 

Voon Lee Shan President Parti Bumi Kenyalang (PBK)

Ricky Ganang Penasihat Forum Adat Dataran Tanah Tinggi Borneo (FORMADAT)

Cleftus Stephen Mojingol President Pertubuhan Kebajikan Rumpun Dayak Sabah (PKRDS)#




Versi Bahasa Malaysia 

Kenyataan Bersama
10 November 2024

NGO SABAH SARAWAK MENYOKONG SERUAN SULTAN NAZRIN UNTUK MENGHENTIKAN POLITIK BERBASIS KAUM DAN AGAMA

Kota Kinabalu: NGO-NGO Sabah Sarawak telah menyatakan sokongan terhadap kenyataan Sultan Nazrin baru-baru ini yang mengatakan bahawa, "eksploitasi politik berdasarkan kaum dan agama mengancam perpaduan negara dan perlu dikawal dengan segera".

Pernyataan Sultan ini menyentuh isu yang telah lama menjadi masalah dan dimanipulasi secara sistematik oleh elit politik selama berdekad-dekad.

Walaupun kata-kata baginda amat relevan, ironi tidak boleh diabaikan: isu-isu kaum dan agama ini telah dijadikan alat politik oleh semua kerajaan dan parti politik tanpa pengecualian selama lebih enam dekad, dan kini, di bawah kerajaan Madani, taktik perpecahan yang sama terus digunakan.

Selama berdekad-dekad, landskap politik Malaysia dibina di atas dasar polisi berasaskan kaum, yang paling ketara adalah Dasar Ekonomi Baru (DEB), yang telah menginstitusikan sistem diskriminasi yang memihak kepada satu kaum berbanding yang lain di bawah hak "Bumiputera".

DEB, yang pada asalnya bertujuan untuk menangani jurang sosio-ekonomi, telah mengukuhkan lagi perpecahan kaum dan agama serta menuntut hak ilahi bagi satu kaum, menimbulkan rasa dendam dan terus melahirkan sistem di mana rakyat Malaysia dilihat pertama kali melalui lensa etnik dan agama mereka, bukannya identiti nasional bersama. Ini telah mencipta perpecahan yang, jauh dari mempromosikan perpaduan, hanya semakin melebar.

Keadaan semasa telah berkembang ke tahap di mana parti-parti politik—terutama yang bersekutu dengan UMNO dan parti-parti "Bumiputera" lain—bukan sahaja mengeksploitasi kaum dan agama untuk kepentingan pilihan raya tetapi juga semakin lantang dalam tuntutan mereka untuk sebuah kerajaan yang mencerminkan agenda "Melayu-Muslim sahaja".

Tuntutan bahawa Malaysia adalah "tanah Melayu" dan hanya kerajaan Melayu-Muslim yang boleh mentadbir Malaysia adalah penolakan langsung terhadap asas sekular dan pluralisme yang dibina oleh Persekutuan. Retorik ini bukan sahaja memecah belahkan tetapi juga berbahaya, kerana ia berusaha untuk meminggirkan masyarakat bukan Melayu dan bukan Muslim, lebih memperkukuhkan pandangan sempit dan eksklusif tentang apa ertinya menjadi rakyat Malaysia.

Insiden terkini di Sabah, di mana seorang wanita Muslim dicemuh kerana memberi penghormatan di kubur neneknya yang beragama Kristian pada Hari Semua Jiwa, dengan jelas menggambarkan meningkatnya ketidaktoleransi dan tidak hormat terhadap kepelbagaian agama di Malaysia.

Penolakan terhadap konsep Malaysia yang sekular dan plural—yang menghormati hak semua etnik dan agama—telah merosakkan secara tidak dapat dipulihkan asas perpaduan Persekutuan. Eksploitasi politik terhadap kaum dan agama telah mempolarisasikan masyarakat, dengan semakin banyak tuntutan untuk pemisahan dan autonomi di kawasan seperti Sabah dan Sarawak.

Wilayah-wilayah ini, yang sejak lama merasa tersisih dalam kerangka politik selepas pembentukan negara, semakin mempertanyakan kedudukan mereka dalam Malaysia, dan peningkatan tuntutan untuk dekolonisasi dan pemisahan ini boleh dikaitkan secara langsung dengan kegagalan untuk membina sebuah Persekutuan yang benar-benar inklusif dan bersatu.

Sambil menyokong sepenuhnya seruan Sultan Nazrin untuk mengawal segera eksploitasi politik berkaitan kaum dan agama, kami juga mencatat bahawa ini tidak akan tercapai tanpa menangani punca masalah tersebut: DEB dan sistem berasaskan kaum yang ada.

Sudah tiba masanya untuk menamatkan sistem DEB. Pengetahuannya mengancam untuk memecahbelahkan lagi Persekutuan, memperkukuhkan perpecahan berdasarkan kaum dan agama. Persekutuan kini berada di titik kritikal, dengan kebangkitan keresahan dan tuntutan kemerdekaan di Sabah dan Sarawak. Tampaknya jelas bahawa Persekutuan sedang berpecah, kerana kelihatan mustahil untuk Malaysia kembali kepada visi Persekutuan sekular dan plural—yang dibina atas asas kesaksamaan, keadilan, dan perpaduan, di mana semua rakyat diperlakukan sama tanpa mengira kaum, agama atau etnik.

Ketika kerajaan Persekutuan terus meneruskan politik berasaskan kaum, Sabah dan Sarawak semakin menolak sistem yang gagal menghormati kepelbagaian mereka, merosakkan hak mereka, dan menghakis visi sekular di mana Malaysia dibina.

Politik perkauman dan agama bukan sahaja merosakkan perpaduan, tetapi telah meninggalkan asas Persekutuan dalam keadaan hancur. Ia bukan lagi soal untuk mempertahankan Persekutuan tetapi sama ada Malaysia dapat kembali kepada cita-cita sekularnya atau sekiranya kerosakan yang telah berlaku kini tidak dapat dipulihkan, yang mungkin memaksa Sabah dan Sarawak untuk mengatur kursus masa depan mereka sendiri.

Tamat kenyataan

Daniel John Jambun
Presiden Yayasan Keprihatinan Borneo dalam Malaysia (BoPiMaFo)

Robert Pei
Presiden Hak-Hak Sabah Sarawak Australia New Zealand (SSRANZ)

Jovilis Majami
Presiden Persatuan Pembangunan Sosial Komuniti Sabah (BANGUN)

Alim GA Mideh
Bulang Birieh Pergerakan Sivil Dayak

Voon Lee Shan
Presiden Parti Bumi Kenyalang Sarawak (PBK)

Ricky Ganang
Penasihat Forum Adat Dataran Tanah Tinggi Borneo (FORMADAT)

Cleftus Stephen Mojingol President Pertubuhan kebajikan Rumpun Dayak Sabah (PKRDS)

UNSC The Way Forward for Sabah and Sarawak in Malaysia, says Daniel John Jambun

https://www.dailyexpress.com.my/news/245377/jeffrey-denounces-colonial-treatment-of-sabah/

Press Statement 
6th November 2024

 
                            Daniel John Jambun

The UN body, based on Advisory Opinion from ICJ, can rule on the status of Sabah and Sarawak under international law!

KOTA KINABALU: As an NGO, we share our unreserved response to Datuk Seri Dr. Jeffrey’s statement on Sabah’s colonial-like treatment by the federal government:

Sabah’s struggle to assert its rights within Malaysia is increasingly reminiscent of a futile chase – akin to a dog going in circles after its own tail. The federal government’s stance towards Sabah is an affront, disregarding both the Malaysia Agreement 1963 (MA63) and the Constitution, which clearly outline Sabah’s entitlements Instead, Sabah is continuously treated as a distant colony whose resources and autonomy are at the mercy of federal whim.

This heavy-handed approach by the federal government blatantly ignores democratic principles and the ideals of fairness in resource management and profit-sharing. It’s as if Sabah’s vast resources are merely seen as tools to feed the interests of Peninsular Malaysia, while Sabahans themselves grapple with inadequate infrastructure, limited economic growth, chronic underfunding for essential services, and burdened with 8 poorest districts in Malaysia. This is nothing short of a systematic denial of Sabah’s right to benefit from its own wealth.

We strongly assert that the relationship between Sabah and the federal government should be redefined to cover only core areas of mutual benefit: internal security, defence, foreign affairs, finance, and the Malaysian Common Market. By limiting the federal role to these essential areas, Sabah would finally have the freedom to govern its resources, economy, and development – an autonomy that is long overdue and well-deserved.

Decolonisation through the United Nations Special Committee on Decolonisation (UN24) and UNGAR 1514 remain, in our view, the sole viable path for Sabah and Sarawak to resolve these long-standing grievances. Only genuine self-governance, free from federal overreach and delay tactics, can ensure the autonomy, dignity, and sustainable progress that the people of Sabah and Sarawak rightfully demand.


Daniel John Jambun President Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)



Versi Bahasa Malaysia

Kenyataan Akhbar
6 November 2024

UNSC Jalan Ke Hadapan Untuk Sabah Dan Sarawak Dalam Malaysia . . .

Badan PBB, berdasarkan Pendapat Nasihat dari ICJ, boleh membuat keputusan mengenai status Sabah dan Sarawak di bawah undang-undang antarabangsa!

Kota Kinabalu: Sebagai sebuah NGO, kami menyatakan reaksi tanpa syarat terhadap kenyataan Datuk Seri Dr. Jeffrey mengenai layanan kolonial oleh kerajaan persekutuan terhadap Sabah.

Perjuangan Sabah untuk menuntut haknya dalam Malaysia semakin menyerupai usaha yang sia-sia – ibarat anjing yang mengejar ekornya sendiri. Sikap kerajaan persekutuan terhadap Sabah adalah satu penghinaan, mengabaikan kedua-dua Perjanjian Malaysia 1963 (MA63) dan Perlembagaan yang dengan jelas menggariskan hak Sabah. Sebaliknya, Sabah terus dilayan seperti koloni jauh yang sumber dan autonominya berada di bawah kuasa sewenang-wenangnya oleh persekutuan.

Pendekatan keras ini oleh kerajaan persekutuan secara terang-terangan mengabaikan prinsip-prinsip demokrasi dan nilai keadilan dalam pengurusan sumber serta perkongsian keuntungan. Seolah-olah sumber yang melimpah ruah di Sabah hanya dilihat sebagai alat untuk memenuhi kepentingan Semenanjung Malaysia, manakala rakyat Sabah sendiri bergelut dengan infrastruktur yang serba kekurangan, pertumbuhan ekonomi yang terbatas, kekurangan dana untuk perkhidmatan asas, serta menanggung 8 daerah termiskin di Malaysia. Ini adalah satu bentuk penafian sistematik terhadap hak Sabah untuk menikmati kekayaan miliknya sendiri.

Kami dengan tegas menegaskan bahawa hubungan antara Sabah dan kerajaan persekutuan perlu ditakrifkan semula untuk hanya merangkumi bidang-bidang utama yang memberi manfaat bersama: keselamatan dalam negeri, pertahanan, hal ehwal luar negeri, kewangan, dan Pasaran Bersama Malaysia. Dengan menghadkan peranan persekutuan kepada bidang-bidang penting ini sahaja, Sabah akhirnya akan mempunyai kebebasan untuk mengurus sumber, ekonomi, dan pembangunannya sendiri – satu autonomi yang sudah lama sepatutnya diperolehi dan memang layak.

Dekolonisasi melalui Jawatankuasa Khas Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu Mengenai Dekolonisasi (UN24) dan UNGAR 1514,
adalah pada pandangan kami, satu-satunya jalan yang berdaya maju untuk Sabah dan Sarawak menyelesaikan keluhan lama ini. Hanya pemerintahan sendiri yang tulen, bebas daripada campur tangan dan taktik penangguhan persekutuan, boleh memastikan autonomi, martabat, dan kemajuan mampan yang dituntut secara sah oleh rakyat Sabah dan Sarawak.

Daniel John Jambun
Presiden Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

Pemimpin Parti Kerjasama Anak Negeri kesal kejadian budak mati digigit anjing liar di Semporna

Diserang anjing liar di Semporna.. kanak-kanak lima tahun cedera parah diserang anjing liar dan meninggal dalam perjalanan ke Hospital pada 3 November 2024.

5-11-2024
SEMPORNA: Ahli Majlis Tertinggi Parti Kerjasama Anak Negeri (ANAK NEGERI), Hasaman Sagaran, meminta Pegawai Daerah dan Majlis Daerah Semporna mengambil tindakan segera menangkap anjing-anjing liar yang berkeliaran di kampung-kampung, khusus di kawasan di mana menjadi tumpuan pelancong dan kanak-kanak. 

Hasaman yang merupakan antara pengasas ANAK NEGERI berkata demikian mengulas kejadian seorang kanak-kanak berumur lima tahun telah meninggal dunia akibat digigit oleh sekumpulan anjing liar dekat rumahnya di Kg Sungai Tuhok, Semporna, Ahad lepas (3 November, 2024).
Hasaman Sagaran dari Parti Kerjasama Anak Negeri kecewa dengan kejadian itu.

"Saya menggesa agensi-agensi Kerajaan yang berkenaan bertindak segera demi keselamatan orang ramai terutama kanak-kanak dan sebab daerah Semporna adalah destinasi pelancong antarabangsa," katanya dalam satu kenyataan di aini hari ini.

Pada hari kejadian itu, bapa mangsa sedang bersarapan manakala anaknya itu seperti kebiasaan pagi pergi ke sebuah kedai di hadapan rumah mereka, bersama sepupunya.

Bagaimanapun tidak lama kemudian orang-ramai riuh apabila mendapati seorang kanak-kanak terbaring dalam keadaan berlumuran darah tanpa pakaian di tepi Dewan Kampung itu dengan kesan gigitan anjing pada seluruh tubuhnya.

Hasaman yang kesal dengan kejadian tersebit menggesa pihak berwajib bertindak segera bukan saja menjamin keselamatan penduduk terutama kanak-kanak tetapi juga bagi memelihara imej Semporna sebagai pusat pelancongan yang bersih dan selamat.

Beliau turut menggesa kerajaan Sabah agar tidak memandang ringan kejadian kanak-kanak berumur lima tahun mati digigit anjing liar itu, sambil menuntut penyelesaian segera kebanjiran anjing di daerah berkenaan.

"Di mana skuad tembak anjing liar Majlis Daerah Semporna?," tanya beliau.

Hasaman yang juga bekas anggota RELA Semporna mengaku masih terkejut dan bersedih atas kejadian itu, berkata masalah anjing liar berkeliaran dan menggigit orang juga bukan perkara baru di daerah Semporna.  

"Saya kesal sebab kejadian anak kecil digigit anjing liar berkeliaran sepatutnya boleh dielakkan sekiranya Pegawai Daerah dan Majlis Daerah telah mengambil tindakan awal secara proaktif," tegasnya lagi.

Beliau turut mengingatkan gigitan anjing liar boleh membawa risiko jangkitan penyakit anjing gila (rabies) yang boleh membawa maut.

"Malah orang yang terdedah atau tersentuh air liur anjing liar yang membawa kuman rabies juga boleh dijangkiti dan mengakibatkan kematian.

"Saya mencadangkan agar anggota RELA, Rukun Tetangga, dan Ahli-Ahli Jawatankuasa Pembangunan, Kemajuan Dan Keselamatan Kampung (JPKKK) digerakan untuk memburu dan menangkap atau membunuh anjing-anjing liar yang menjadi ancaman kepada anak-anak keci," katanya lagi.#

Pemimpin SEDAR letak jawatan


                 Muhammad Ridzuan Abdullah

Oleh Jayden Lisandu, 5-11-2024
BELURAN : Parti Sedar Rakyat (SEDAR) cawangan Sabah kehilangan dua pemimpin tertinggi parti itu di sini apabila dua Ketua Bahagiannya dilaporkan meninggalkan parti itu.

Muhammad Ridzuan Abdullah, Ketua Bahagian Sugut, dalam satu kenyataan pendek hari ini mengumumkan beliau mengundurkan diri sebagai ahli SEDAR sekali gus Ketua Bahagian Sugut, berkuat kuasa 4hb November, 2024. 

"Saya menghargai pengalaman yang saya perolehi selama memegang jawatan dalam SEDAR dan berterima kasih atas kesempatan itu," katanya ringkas tanpa menyatakan langkah beliau seterusnya. 

Muhammad Ridzuan Abdullah ( yang bertanda ) meninggalkan SEDAR. Marx Henry Lim(berdiri paling kiri) juga dilaporkan meninggalkan parti asal Sarawak itu.

Bagaimanapun ketika dihubungi Borneo Herald, Muhammad Ridzuan, berkata beliau akan terus aktif melayani masyarakat khususnya di Sugut.

Sementara itu, Ketua Bahagian SEDAR di Labuk, Marx Henry Lim, juga disebut-sebut sudah meninggalkan parti SEDAR untuk menyertai semula Parti Kesejahteraan Demokratik Masyarakat (KDM) dan dilaporkan kelihatan bersama-sama pimpinan KDM dalam jelajahnya termasuk di Kota Belud baru-baru ini.#


Why the sudden rise in non-citizens with statutory declaration for IC ?

Sabah sees a surge in non-citizens with SDs https://www.thestar.com.my/news/nation/2024/11/02/sabah-sees-surge-in-non-citizens-with-sds

                          Daniel John Jambun

PRESS STATEMENT 
3rd November 2024


Re: Urgent Clarification Required on Surge in Non-Citizens’ Statutory Declarations for Identity Documents


Kota Kinabalu: As a Borneo Rights Advocate dedicated to safeguarding Sabah’s integrity and the rights of its genuine citizens, we are deeply concerned by recent revelations made by Datuk Seri Dr. Jeffrey Kitingan regarding the alarming increase in statutory declarations (SDs) submitted by non-citizens in Sabah. These SDs, reportedly aimed at supporting applications for identification documents, pose a serious risk to our legal, electoral, and social systems. We salute Datuk Seri Dr. Jeffrey, for the revelation. 

Given the gravity of this issue, we respectfully seek clarification from the Honourable Chief Minister of Sabah, who serves as the Chief Registrar Officer (CRO) of the Sabah government. As the chief authority overseeing these matters, we believe it is within the Chief Minister's duty to address the following questions with transparency and accountability:

1. Awareness and Acknowledgement: Is the Chief Minister aware of this issue, and can he confirm the extent to which it has been identified by his office?

2. Preventive Measures and Oversight: What steps are being taken by the Sabah government to ensure that SDs are not misused by non-citizens attempting to secure identification documents through irregular means?

3. Responsibilities of Legal Authorities: What directives, if any, have been issued to commissioners for oaths, magistrates, and other authorities responsible for handling these declarations, to guarantee they are upholding the highest standards of legal integrity in this process?

4. Protection of Sabah’s Sovereignty and Electoral Integrity: How does the government intend to safeguard the sovereignty of Sabah, its electoral system, and the rights of its genuine citizens against the exploitation of legal processes by non-citizens?

The growing concerns surrounding these SDs call for an immediate and robust response to reassure Sabahans of the government’s commitment to protecting their rights and the state’s sovereignty. We urge the Chief Minister to prioritize this issue, take decisive action, and provide clarity to the public on how the state government will address this critical matter.


Daniel John Jambun President Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)



Versi Bahasa Malaysia 

KENYATAAN AKHBAR
3 November 2024


Re: Penjelasan Segera Diperlukan mengenai Peningkatan Pengisytiharan Berkanun (SD) oleh Bukan Warganegara untuk Dokumen Pengenalan Diri


Kota Kinabalu: Sebagai seorang Advokat Hak-Hak Borneo yang berdedikasi dalam menjaga integriti Sabah dan hak-hak rakyat sejati negeri ini, kami sangat prihatin dengan pendedahan terkini yang dibuat oleh Datuk Seri Dr. Jeffrey Kitingan mengenai peningkatan mendadak dalam pengisytiharan berkanun (SD) yang diserahkan oleh bukan warganegara di Sabah. SD ini, yang dilaporkan digunakan untuk menyokong permohonan dokumen pengenalan diri, berpotensi membawa risiko serius kepada sistem perundangan, pilihan raya, dan sosial kita. Kami memberi penghargaan kepada Datuk Seri Dr. Jeffrey atas pendedahan tersebut.

Memandangkan keparahan isu ini, kami dengan hormat meminta penjelasan daripada Ketua Menteri Sabah yang Mulia, yang juga bertindak sebagai Ketua Pegawai Pendaftaran (CRO) kerajaan Sabah. Sebagai pihak berkuasa utama yang mengawasi perkara ini, kami percaya adalah menjadi tanggungjawab Ketua Menteri untuk menangani persoalan berikut dengan telus dan bertanggungjawab:

1. Kesedaran dan Pengesahan: Adakah Ketua Menteri sedar akan isu ini, dan bolehkah beliau mengesahkan sejauh mana isu ini telah dikenalpasti oleh pejabatnya?

2. Langkah Pencegahan dan Pengawasan: Apakah langkah yang diambil oleh kerajaan Sabah untuk memastikan SD tidak disalahgunakan oleh bukan warganegara yang cuba mendapatkan dokumen pengenalan melalui cara tidak sah?
3. Tanggungjawab Pihak Berkuasa Perundangan: Apakah arahan yang telah diberikan kepada pesuruhjaya sumpah, majistret, dan pihak berkuasa lain yang bertanggungjawab dalam menguruskan pengisytiharan ini, bagi memastikan mereka menegakkan standard integriti undang-undang yang tertinggi dalam proses ini?

4. Perlindungan Kedaulatan Sabah dan Integriti Pilihan Raya: Bagaimana kerajaan berhasrat melindungi kedaulatan Sabah, sistem pilihan raya, dan hak-hak rakyat sejati negeri ini daripada penyalahgunaan proses undang-undang oleh bukan warganegara?

Kebimbangan yang semakin meningkat mengenai SD ini memerlukan respons segera dan tegas untuk meyakinkan rakyat Sabah tentang komitmen kerajaan dalam melindungi hak-hak mereka dan kedaulatan negeri. Kami mendesak Ketua Menteri untuk memberikan keutamaan terhadap isu ini, mengambil tindakan yang tegas, dan memberikan penjelasan kepada orang awam tentang bagaimana kerajaan negeri akan menangani perkara kritikal ini.


Daniel John Jambun
Presiden
Yayasan Borneo's Plight in Malaysia Foundation (BoPiMaFo)

Kenapa menteri-menteri Sabah bisu biarkan subsidi elektrik Sabah tiada dalam Bajet 2025?

Dr Kanul Gindol hairan kenapa menteri-menteri Sabah enggan bersuara dari awal mengenai subsidi tarif elektrik Sabah "ghaib" dari Belanjawan 2025.


1-11-2024
KOTA KINABALU : Aktivis hak Sabah, Dr Kanul Gindol, yang juga pemimpin Parti Kerjasama Anak Negeri, menyelar menteri-menteri dari Sabah yang tidak bersuara apabila Perdana Menteri Persekutuan "menghilangkan" peruntukan subsidi tarif elektrik Sabah dalam Bajet 2025.

"Berita Daily Express dan Borneo Post hari ini (1 November 2024) telah memetik Pengerusi Elektrik Sabah (dahulu SESB), Datuk Wilfred Madius Tangau, mempersoalkan ketiadaan peruntukan subsidi tarif elektrik untuk Sabah dalam Bajet 2025

"Parti Kerjasama Anak Negeri menganggap perkara ini sangat serius dan ingin bertanya mengapa Menteri Kabinet Persekutuan dari Sabah tidak menangani perkara tersebut dalam Mesyuarat Kabinet Persekutuan?," kata Dr Kanul dalam satu kenyataan di sini hari ini.

Madius dipetik berkata demikian ketika membahaskan Rang Undang-undang Perbekalan 2025 di Dewan Rakyat baru-baru ini.

Menurut Dr Kanul yang juga Penyelaras Zon Utara bagi Parti Kerjasama Anak Negeri dan Ketua Bahagian Kota Belud, butiran besar mengenai Bajet 2025 termasuk subsidi tarif elektrik Sabah sepatutnya dibincangkan di peringkat Kabinet dan Kementerian Persekutuan.

"Tindakan MP Tuaran yang juga bekas Presiden UPKO membangkitkan isu tersebut di Dewan Rakyat adalah tepat dan wajar membuka mata rakyat Sabah. 

"Rakyat Sabah kecewa kerana Menteri Persekutuan dari Sabah tidak meneliti butiran bajet 2025 untuk Sabah dan gagal menangani isu pembatalan subsidi tarif elektrik Sabah dalam Mesyuarat Kabinet Persekutuan," ujarnya lagi.

Dr Kanul berkata : "Saya ingin bertanya adakah Menteri Persekutuan dari Sabah itu jahil, tidak cekap atau ada kemungkinan mereka takut untuk menyuarakan masalah rakyat Sabah dalam Mesyuarat Kabinet Persekutuan?

"Menteri Persekutuan dari Sabah harus bertindak tegas dan proaktif untuk mempersoalkan kepincangan peruntukan kewangan untuk Sabah."

"Pada tahun 2024, sebanyak RM866 juta telah diperuntukkan untuk subsidi tarif elektrik Sabah, tetapi menurut Madius, peruntukan subsidi tarif tidak lagi diberikan atau tidak termasuk dalam Bajet 2025. Kenapa?

"Alasan Perdana Menteri bahawa Kerajaan Persekutuan menghadapi kekangan kewangan dan fiskal tidak boleh diterima kerana Kerajaan Persekutuan sebelum ini telah memberi komitmen untuk melanjutkan pemberian sokongan subsidi tarif (TTS) kepada Sabah sehingga enam tahun lagi," tambahnya lagi.

Beliau juga mempersoal adakah pembatalan subsidi tarif elektrik Sabah itu ada kaitan dengan penambahan bantuan Geran Khas Sabah berjumlah RM600 juta pada tahun 2025?

"Mungkinkah ada "udang di sebalik batu" di mana pembatalan tarif elektrik bersubsidi dalam Bajet 2025 dibuat bagi menampung peruntukan bantuan Geran Khas RM600 juta kepada Sabah? Saya minta penjelasan," katanya lagi.

Menurut Dr Kanul, tindakan membatalkan subsidi tarif elektrik untuk Sabah dalam Bajet 2025 bercanggah dengan janji atau komitmen awal Kerajaan Persekutuan untuk Sabah.

"Memandangkan Sabah Electricity tidak boleh menaikkan tarif elektrik sesuka hati dan subsidi tarif elektrik untuk Sabah juga kini dimansuhkan dalam Bajet 2025, sudah pasti operasi bekalan elektrik untuk Sabah tahun depan akan terjejas dan mungkin menjadi lebih teruk. 

"Perdana Menteri sebenarnya tahu bahawa sebarang gangguan bekalan elektrik di Sabah akan menjejaskan operasi sektor sensitif seperti hospital dan kesihatan, lapangan terbang, air, telekomunikasi, pengangkutan, keselamatan dan keseluruhan sistem penyampaian kerajaan.

"Mungkinkah Kerajaan Persekutuan mahu memaksa Sabah Electricity menaikkan tarif elektrik untuk menghukum rakyat Sabah?," tanyanya lagi.

Menurut Dr Kanul isu pembatalan subsidi tarif bekalan elektrik untuk Sabah bagi tahun 2025 adalah perkara serius yang memerlukan perhatian rakyat dan Kerajaan Negeri Sabah. 

"Parti Kerjasama Anak Negeri sedang menunggu ulasan daripada Kerajaan GRS PH Plus Sabah berhubung tindakan Perdana Menteri mengabaikan keperluan subsidi tarif bekalan elektrik Negeri Sabah dalam Bajet 2025," tambahnya.#





The English version : 


PRESS STATEMENT
1 November 2024

CANCELLATION OF SABAH ELECTRICITY TARIFF SUBSIDIES IN THE 2025 BUDGET
WHY ARE THE FEDERAL MINISTERS FROM SABAH SILENT?

1. The Daily Express and Borneo Post news today (November 1, 2024) have quoted the Chairman of Sabah Electricity (formerly SESB), Datuk Wilfred Madius Tangau, questioning the absence of electricity tariff subsidy allocation for Sabah in the 2025 Budget. 

2. He was quoted as saying this while debating the Supply Bill 2025 in the Dewan Rakyat recently.

3. Parti Kerjasama Anak Negeri considers this a very serious matter and would like to ask why the Federal Cabinet Minister from Sabah did not address the matter in the Federal Cabinet Meeting? 

4. The big details about the 2025 Budget including Sabah's electricity tariff subsidy should have been discussed at the Cabinet and Federal Ministry level.

5. The actions of MP Tuaran who is also the former UPKO President in raising the issue in the Dewan Rakyat was correct and should open the eyes of the people of Sabah. 

6. The people of Sabah are disappointed because the Federal Minister from Sabah did not study the details of the 2025 budget for Sabah and failed to address the issue of canceling Sabah's electricity tariff subsidy in the Federal Cabinet Meeting. 

7. I would like to ask if the Federal Minister from Sabah is ignorant, incompetent or is it possible that they are afraid to voice the problems of the people of Sabah in the Federal Cabinet Meeting?

8. The Federal Minister from Sabah should act decisively and proactively to question the shortcomings in the financial allocation for Sabah.

9. In 2024, as much as RM866 million has been allocated for Sabah's electricity tariff subsidy, but according to Madius, the tariff subsidy allocation is no longer given or not included in the 2025 Budget. Why?

10. The reason given by the Prime Minister that the Federal Government is facing financial and fiscal constraints cannot be accepted because the Federal Government has previously made a commitment to extend the provision of tariff subsidy support (TTS) to Sabah for up to another six years.

11. Does the cancellation of the Sabah electricity tariff subsidy have anything to do with the addition of the Sabah Special Grant aid amounting to RM600 million in 2025?

12. Could there be "a shrimp behind the rock" where the cancellation of the subsidized electricity tariff in the 2025 Budget was made to cover the Special Grant aid allocation of RM600 million to Sabah? I ask for an explanation.

13. I consider the action of canceling the electricity tariff subsidy for Sabah in the 2025 Budget contradicts the earlier promise or commitment of the Federal Government for Sabah.

14. Since Sabah Electricity cannot increase the electricity tariff at will and the electricity tariff subsidy for Sabah is also now abolished in the 2025 Budget, it is certain that the electricity supply operation for Sabah next year will be affected and perhaps become worse. 

15. The Prime Minister actually knows that any electricity supply disruption in Sabah will affect the operation of sensitive sectors such as hospitals and health, airports, water, telecommunications, transport, security and the entire government delivery system.

16. Is it possible that the Federal Government wants to force Sabah Electricity to raise electricity tariffs to punish the people of Sabah?

17. The issue of canceling the electricity supply tariff subsidy for Sabah for 2025 is a serious matter that needs the attention of the people and the Sabah State Government. 

18. Parti Kerjasama Anak Negeri is waiting for a comment from the GRS PH Plus Government of Sabah regarding the Prime Minister's actions in ignoring the subsidy requirement for the electricity supply tariff of the State of Sabah in the 2025 Budget.


Dr Kanul Gindol 
Supreme Council Member, Parti Kerjasama Anak Negeri/
Division Coordinator for P169 Kota Belud and Sabah's Northern Zone